248 249 (18)

Jeżeli napięcie na wejściu linii siatkowej ulegnie zmianie o wartość u_V(l, wówczas w prawo od wejścia będzie rozprzestrzeniał się skok napięcia. W chwili przyjścia tego skoku napięcia na wejście linii siatkowej prąd anodowy pierwszej lampy zmieni się o wartość    w rezultacie napięcie na anodzie tej

lampy ulegnie również zmianie o wartość    , ponieważ

oporność wejściowa obu odcinków linii anodowej w prawo i w lewo od lampy równa jest q,. Powstały w obwodzie pierwszej lampy skok napięcia będzie rozprzestrzeniał się w obu kierunkach linii anodowej. Skok napięcia rozprzestrzeniający się w lewo od pierwszej lampy dojdzie do oporności R„ a ponieważ jest ona równa oporności falowej linii więc zostanie on całkowicie stłumiony w tej oporności. W związku z tym, ze prędkość rozprzestrzeniania sygnału w linii siatkowej i anodowej jest jednakowa, więc skok napięcia rozprzestrzeniający się w linii anodowej w prawo od pierwszej lampy osiągnie anodę drugiej lampy w chwili, gdy na jej siatce pojawi się skok napięcia rozprzestrzeniający się w linii siatkowej. Druga lampa, podobnie jak pierwsza,

wytwarza w obwodzie anodowym napięcie S_au_u._tj-i~, które sumuje

się z napięciem pierwszej lampy; w wyniku na anodzie drugiej lampy wytworzy się sumaryczne napięcie sygnału, równe

Napięcie to, rozprzestrzaniając się w dalszym ciągu

w linii anodowej, dodaje się do napięć, powstających w obwodach anodowych następnych lamp-. W rezultacie na obciążeniu anodowym w końcu linii anodowej powstanie napięcie sumarycz-

ne, równe nS^u^j — , gdzie n — liczba lamp w danych stopniu.

Wskutek tego, że elektrody poszczególnych lamp stopnia o fali bieżącej podłączone są w różnych punktach linii anodowej i siatkowej, wejściowe i wyjściowe pojemności poszczególnych lamp nie dodają się do siebie, natom.ast nachylenia charakterystyk tych lamp, jak wynika z powyższego, sumują się. W rezultacie stopień o fali bieżącej staje się równoważny konwencjonalnemu stopniowi, w którym stosunek SJC₀ jest n razy większy, niż w poszczególnych lampach. Fakt ten pozwala zwiększyć górną częstotliwość wzmacnianych sygnałów, doprowadzając ją do wartości kilkuset megaherców w przypadku lepszych lamp.

Dzięki dodawaniu się prądów sygnału poszczególnych lamp w linii anodowej, stopień o fali bieżącej pozwala na zwiększenie amplitudy napięcia wyjściowego, ułatwiając tym samym realizację drugiego zadania wzmocnienia szerokopasmowego.

W stopniu o fali bieżącej może być użyte 6^-8 lamp. Konieczność zapewnienia jednakowych prędkości rozprzestrzeniania się sygnału w linii siatkowej i anodowej, a także wyeliminowanie odbić sygnału od końców obu linii, powoduje, że strojenie takiego stopnia jest złożone i pracochłonne. Uzyskanie w stopniu o fali bieżącej monotonicznej charakterystyki częstotliwościowej na częstotliwościach zbliżonych do górnej częstotliwości roboczej jest zadaniem trudnym i wymaga zastosowania specjalnych środków [Lit. 19, sir. 202—203]; charakterystyka przejściowa stopnia w zakresie małych czasów ma zwykle znaczny wyskok. W stopniach o fali bieżącej wiele uwagi trzeba poświęcać sposobom przeciwdziałania samowzbudzeniu, bowiem duża liczba lamp o dużym nachyleniu charakterystyki stwarza korzystne warunki dla samo-wzbudzenia.

Stopień o fali bieżącej zuzywa wiele energii, ma duże wymiary, jest drogi i wymaga skomplikowanego strojenia; dlatego jest on stosowany jedynie przy wzmocnieniu takich sygnałów, które nie mogą być wzmocnione we wzmacniaczach konwencjonalnych.

Przykład 5.12. Obliczanie stopnia o fali bieżącej przeprowadza się w oparciu o zależności stosowane w teorii filtrów elektrycznych. Jeżeli na pr;ykład w układzie z rysunku 5-55, założymy, że górna częstotliwość robocza f_t równa jest krytycznej częstotliwości przepuszczania dolno-przepustowego filtru typu L, którego poszczególne ogniwa związują poszczególne lampy stopnia, to otrzymamy:

1

I

~ *ll^C

Jeżeli w danym stopniu zostały zastosowane lampy typu 6Ż1P, mające “ 4,35 pF, C_wy) <= 2,45 pF i S, ^: 5,2 mA/V, to przy pojemności montażu równej 2 pF na każdą elektrodę, otrzymamy pojemność ogniwa Unii siatkowej równą C, 4,35 + 2 ** 6,35 pF, zaś pojemność ogniwa linii anodowej C« = 2,45 + 2 = 4,45 pF. Jeżeli górna częstotliwość robocza 1_a = - 300 MHz, to na podstawie wzorów (5.216) znajdziemy, że indukcyjność poszczególnych ogniw linii siatkowej i anodowej L, i L, oraz oporności obciążeń tych linii R, i R# będą odpowiednio równe:

= 1,77-10H = 0,177 uli =» 2,53 • 10-' H = 0,253 uH

1    1

^L* “ n>pc,~ 3,14*(3 • lO")* • 6,35 • 1 <T“

_ 1 _1_

^L‘ ~ ji²j*C, 3.14H3 • 10V • 4,45 • 10-“

249