3C7
Jeżeli uwzględni się spadek napięcia na odcinku od punktu odcięcia do elektrody drenu, to
UDsat > Ucs — Up przy rD > 0 (6.5)
Wróćmy jeszcze do rys. 6.10d, żeby wyjaśnić rzeczywisty przebieg prądu drenu w stanie po odcięciu kanału (rys. 6.11b). Gdyby odcinek Y, Y' był nieskończenie krótki, wówczas z uwagi na niezależność potencjału Ur = UDsal od napięcia UDS (przypomina się, że cały przyrost napięcia UDS ponad wartość UDsa, odkłada się na odcinku Y, Y') oraz brak zmian kształtu kanału w obszarze od źródła do punktu Y, prąd drenu nio zmieniałby się w funkcji napięcia VDS. Ponieważ jednak odcinek Y, Y' nieznacznie wydłuża się w miarę zwiększania napięcia UDs, kanał (od źródła do punktu Y) skraca się, czyli jego rezystancja maleje, co przy stałości potencjału Uy = UDsa, oznacza zwiększanie się prądu drenu. To zjawisko, nazywane skracaniem kanału, wyjaśnia różne od zera nachylenie charakterystyki ID{UDS) w stanie po odcięciu kanału (rys. 6.1 lb).
Pole charakterystyk wyjściowych ID(UDS)—rys. 6.lla —dzieli się na dwa zakresy (obszary). Jest to zakres nienasycenia (często nazywany triodowym lub liniowymi) oraz zakres nasycenia (często nazywany pentodowym). Punkty' o współrzędnych Id san UDsat (Pr$d ID i napięcie U DS odpowiadające początkowi stanu odcięcia) wyznaczają parabolę (linia przerywana na rys. 6.lla) rozdzielająca oba te zakresy'.
Reasumując dotychczasowe rozważania stwierdzamy, że tranzystor PXFET może pracować w jednymi z trzech zakresów:
— nieprzewodzenia (zatkania) dla |17GS| > \Up\, UDS dowolne;
— nienasycenia dla \UCS\ < \Up\ oraz |C/os| < |UDsat\;
— nasycenia dla |ł7cs| < \UP\ oraz |ł7DS| > \UDsat\.
Statyczne charakterystyki prądowo-napięciowe rozpatrzymy oddzielnie dla zakresów nienasycenia i nasycenia.
Przebieg charakterystyk statycznych w istotny sposób zależy od rozkładu koncentracji domieszek w kanale tranzystora. Bockemuehl1) wyprowadził równania charakterystyk prądowo-napięciowych tranzystora PNFET, uogólnione dla do-wclnego rozkładu domieszek. Wprawdzie wyprowadzenie Bockemuehla jest bardzo błyskotliwe i eleganckie, jest ono jednak zbyt specjalistyczne (wyrażenia końcowe mają dość złożoną postać całkową), by je powtarzać w tej książce. Dlatego przyjmiemy inny sposób postępowania, a mianowicie wyprowadzimy równania charakterystyk dla dwóch skrajnie różnych przypadków' rozkładu koncentracji domieszek, przedstawionych na ryc. 6.13. Oba przypadki dotyczą tranzystorów epiplanarnych (na podłoże typu p jest nanoszona warstwa epitaksjalna typu n, w której następnie jest wytwarzana warstwa p+), różniących się tylko grubością kanału (grubością warstwy epitaksjalnej). W przypadku dużej grubości kanału (rys. 6.13a) przejścia od obszaru p+ do n oraz od n do p są „strome” w porównaniu z grubością kanału i można przyjąć, że rozkład koncentracji domieszek w kanale jest równomierny. Aproksymowany rozkład koncentracji domieszek w takim tranzystorze przedstawiono na rys. 6.13b.
ł) Bockemuohl R. R.: Analysis of field-offect transistors with arbitrary charge distribution. IEEE Trans., January 1903, Vol. ED-10, pp. 31—34.