24 (511)

4.    Cele (zadania) lekcji

5.    Metody

6.    Formy organizacyjne

7.    Środki dydaktyczne

8.    Miejsce lekcji

9.    Miejsce lekcji w procesie dydaktycznym (temat lekcji poprzedniej i następnej)

10. Szczegółowy przebieg lekcji (w rubrykach...... plan lekcji, czynności

nauczyciela, czynności uczniów, czas, środki dydaktyczne, uwagi)

B.    Struktura skrócona

1.    Temat lekcji

2.    Cele (zadania) lekcji

3.    Metody

4.    Formy organizacyjne (ale tylko w przypadku kilku form lub form zróżnicowanych)

5.    Środki dydaktyczne

6.    Przebieg lekcji (w dwóch rubrykach - plan lekcji oraz czynności nauczyciela i uczniów, względnie bez rubryk szczegółowy plan lekcji)

C.    Struktura schematyczna

1.    Temat lekcji

2.    Cele (łub zadania) lekcji

3.    Przebieg (plan) lekcji.

I na zakończenie jeszcze kilka uwag o pisaniu konspektów. Temat lekcji formułujemy możliwie krótko, ale tak, aby tkwił w nim materiał rzeczowy i podstawowy rodzaj jego opracowania. Zwracamy uwagę, aby temat nie pokrywał się lub aby nie zastępował celu poznawczego.

Cele lekcji formułujemy — albo trzy: poznawczy, kształtujący i wychowawczy lub dwa z nazewnictwem: dydaktyczny i wychowawczy. Podziału takiego dokonujemy wtedy, gdy wyraźnie w ten sposób one nam się dzielą. Można też nazewnictwo pominąć, formułując od 2 do 4 celów w punktach. Jestem natomiast zdecydowanym przeciwnikiem formułowania dużej liczby celów (wszystkich celów). Do realizacji lekcji zawsze wybieramy tylko najważniejsze.

Metody wybieramy od 1—3 (też najważniejsze) i to te szczegółowe (np. opis, pomiar itp.). Nie powinniśmy używać nazw grup metod (np. słowne czy słowna), bowiem nie o to w konspekcie chodzi, a ponadto wypaczamy poprawne nazewnictwo.

W przebiegu lekcji najważniejsze jest formułowanie punktów lekcji. Najlepiej jeżeli każdy punkt lekcji ma w sobie matematykę i metodykę (np. ćwiczenia w dodawaniu wewnątrz dziesiątki).

Kwestie, na które zwracam uwagę może Czytelnik znaleźć w lekcjach zawartych w rozdziale 2. Analiza tych lekcji ukierunkuje własne spojrzenie iiu omawiany problem.

Nauczyciele najczęściej piszą konspekty na każdy dzień. Część jednak pisze na całe jednostki tematyczne, a nawet tygodniami itp. Najkorzystniejsze jest planowanie całego cyklu lekcji, bowiem można rozłożyć we wszyst-kich lekcjach kolejność etapowego kształtowania pojęć i umiejętności, a nawet konkretne ćwiczenia i zadania.

Poszukiwanie nowych i coraz lepszych sposobów nauczania nurtuje Każdego nauczyciela. W nauczaniu początkowym, gdzie rozwój dzieci postępuje szybko, widoczne są wyraźnie osiągnięcia jak i braki oraz poraż-h w pracy dydaktycznej. Dlatego też konieczna jest taka działalność nauczyciela na lekcji, która zapewni osiąganie zamierzonych celów. Planowanie właściwych struktur lekcji jest dążeniem do takiej organizacji czynności nauczyciela, która zapewni uczniom wysokie osiągnięcia.

I U). Ćwiczenia dla studentów

I Porównaj kilka haseł programu klasy 1 (z różnych działów) i ich odzwie-iciedlenie w podręczniku (zeszytach ćwiczeń). Sformułuj własne spost-i/e/enia w tym zakresie.

) /,a planuj fragment rozkładu materiału nauczania z matematyki na icden miesiąc drugiego półrocza w klasie I.

V /najdź w pozycjach W. Okonia struktury typów lekcji i napisz konspekt lekcji matematyki oparty na jednej z nich.

■ł Wypisz środki dydaktyczne do wykorzystania na lekcjach matematyki w klasach niższych (z pracowni matematycznej, pracowni metodyki nauczania początkowego, z gabinetu metodycznego i z jednej klasy szkoły ćwiczeń).