258 (36)

RELIGIE CZARNEJ AFRYKI © Wydawnictwo WAM, Kraków 2005

RELIGIE LUDÓW PASTERSKICH

między życiem stada a życiem ludzkim (inną formą tego przekonania jest nadawanie ludziom „bydlęcych imion” i przydawanie pod opiekę byczka jako swoistego zwierzęcego bliźniaka). Porównajmy to z pochówkiem retha u Szyi luków. Ich święty król po siedmiu latach rządów, albo wcześniej, jeśli susza zagrażała stadom i zbiorom, zostawał uduszony w specjalnie zbudowanej w tym celu chacie. Następnie chatę zamurowywano razem ze zwłokami i żywą dziewicą. Po roku wydobywano kości, zawijano w skórę byka i dokonywano powtórnego pochów-ku, a dopiero po złożeniu ofiar na grobie nowy reth obejmował rządy. Zdaniem Evans-Pritcharda celem obrzę-dów jest zachowanie ciągłości władzy, każdy reth jest wcieleniem Njikanga, którego dusza zapewnia sakralną sankcję i moc władzy (podobnie jak hulopwe u Balu-ba, zob. s. 129). Zmarły król musi więc zjednoczyć się z Njikangiem w zaświatach i oddać mu duszę, która powędruje do jego następcy. Dziewica, której kości mieszają się z kośćmi retha, jest symbolem duszy, a byk, w którego skórze są chowani, oznacza now^?y początek, powrót duszy na św^riat zapewniający płodność stadom bydła.

Kompleksowy system dotyczący relacji ducha i ciała można znaleźć u Nuerów. Człowiek kształtuje się w wyniku wspólnej akcji: zapłodnienia przez ojca w łonie matki, które kształtuje ciało ring, oraz stworzenia przez Kw^otha, który daje życicyiegh oraz tie - duszę indywidualną. Bliźnięta są „jedną osobą” ran i mają jedną duszę tie. Ta ich natura sprawia, że są stworzeniem bliższym Kwothowi od zwykłych ludzi (jak w Afryce Zachodniej), dlatego są „dziećmi Boga”, tak jak są nimi latające bliżej nieba niż ziemi ptaki. Dlatego Nucrowic