416
lecz również od promienia kropli, mianowicie k rośnie ze wzrostem promienia kropli. Tak więc za erozję odpowiedzialne są duże krople.
Rozkład zawilgocenia w ostatnim stopniu turbiny kondensacyjnej zmienia się wzdłuż promienia, ze wzrostem promienia rośnie niemonotonicznie udział dużych kropli, tj. rośnie wyraz y0v..
Według badań MEI (Moskowskij Energeticzeskij Institut) [44] zawilgocenie za stopniem jest na promieniu zewnętrznym 2-4 razy większe niż u stopy łopatki (rys. X.18). Ponieważ jednocześnie ze wzrostem promienia rośnie prędkość względna dużych kropel, przeto zagrożenie erozyjne łopatek ostatniego stopnia koncentruje się na promieniu zewnętrznym i obejmuje 20 - 40% długości łopatki licząc od głowy.
We wzorze (X.39) występuje prędkość kolizji kropel ww. Jest ona przez wzór (X.27) związana ze stosunkiem cjcp, który zależy od ciśnienia pary.
Rys. X.18. Różne formy kanałów odwadniających w stopniach pracujących w obszarze dużego zawilgocenia według [48]
Ze wzrostem ciśnienia w stopniu rośnie odniesiona prędkość kropli cw/cp, czyli maleje prędkość kolizji ww i zmniejsza się zagrożenie erozyjne. Dlatego w turbinach siłowni nuklearnych nie zaobserwowano erozji kroplowej w części wysokiego ciśnienia, mimo występującego tam dużego zawilgocenia pary (porównaj rys. X.ll). Pewien wpływ ma na to również mniejsza prędkość obwodowa stosowana w części WP.
Porównując wzór (X.39) z kryterium KWU (X.l6) widzimy, że zagrożenie erozyjne nie zależy bezpośrednio od zawilgocenia końcowego y2 za stopniem, lecz od ilości wody znajdującej się za kierownicą w postaci dużych kropel
(i — x0)- A. Ponadto na erozję ma wpływ nie prędkość obwodowa stopnia u,lecz prędkość względna dużych kropel vvw. Jest ona tym mniejsza, im mniejszy jest promień kropli.
Przedstawiona analiza zjawiska przepływu dużych kropel wody w Stopniu i zagrożenia erozyjnego pozwala na wyciągnięcie cennych wniosków w zakresie ochrony przed erozją.
Ze wzoru (X.39) wynika celowość zmniejszenia udziału dużych kropel A w ogólnym zawilgoceniu za kierownicą. Istotne znaczenie mają zabiegi prowadzące do rozdrobnienia kropel, co prowadzi do zmniejszenia prędkości ich uderzenia wM.. Czynna ochrona erozyjna polega głównie na zmniejszaniu liczby i wielkości kropel zrywających się z krawędzi wylotowej kierownicy.
Przez odpowiednie zabiegi konstrukcyjne można dążyć do uzyskania korzystnego miejsca tworzenia się mgły (początku kondensacji), a przez dobór właściwego profilu i stosowanie urządzeń odwadniających (np. odsysanie filmu wodnego z kierownicy) do obniżenia udziału dużych kropli A. Duży odstęp między wieńcem kierowniczym a łopatkami wirnikowymi sprzyja rozdrobnieniu kropel i zmniejszeniu prędkości ww.
Wcześniejsze wzory na zagrożenie erozyjne, zawierające jedynie zawilgocenie i prędkość obwodową, są niesłuszne, gdyż nie biorą pod uwagę następstw unowocześnienia konstrukcji Uwzględniając prawa przepływu pary mokrej przybliżamy nasze poglądy do rzeczywistości. Jakkolwiek ciągle jeszcze niektóre fenomeny erozji pozostają nie w pełni wyjaśnione, dysponujemy obecnie — jak sądzimy m-- metodą właściwej oceny zagrożenia erozyjnego, metodą potwierdzoną w praktyce. W każdym razie można stwierdzić, że — wbrew do niedawna rozpowszechnionym pesymistycznym kryteriom erozyjnym — erozja kroplowa nie stanowi hamulca rozwoju coraz to większych turbin kondensacyjnych, zarówno siłowni konwencjonalnych, jak i jądrowych. Oczywiście twierdzenie to jest słuszne przy założeniu, że przedstawione tu wnioski zostaną uwzględnione w konstrukcji maszyny.
Zapobieganie erozji kroplowej polega na ochronie czynnej i ochronie biernej.
A. Ochrona czynna (aktywna) sprowadza się do zwalczania przyczyn erozji, a więc przede wszystkim do:
a) zmniejszania zawilgocenia przed stopniem y0,
b) zmniejszania ilości wody zrywających się z kierownicy y0-A,
c) rozdrabniania kropel i zwiększania ich odniesionej prędkości cjcr
Zabiegi konstrukcyjne służące tym celom są bardzo różnorodne. Najbardziej skuteczne jest stosowanie zespołu środków ochrony czynnej, do których zaliczamy:
27 — Muszyny Prrepł. t. 10