Zgodnie z prawem działania mas stałq dysocjacji wody możn.i
wyrazić wzorem:
[ H+ ] [ OH” ]
K =-
[H20]
W temperaturze 25°C wynosi ona 1,8 ' 1CT16. Ponieważ stopień dy socjacji wody jest bardzo mały (na miliard cząsteczek wody tylko dwie są zdysocjowane) stężenie wody [ H20 ] można przyjąć za wartość stałą i wynosi ono:
1000
[ HzO ] = -= 55,5 mol/l.
18
(dla uproszczenia przyjmuje się masę litra wody równą 10OOg) Wobec tego : [ H+ ] [ OH“ ] = K' [ H20 ]
[ H+ ][ OH" ] = 1,8 -10"16- 55,5 [ H+ ] [ OH" ] = 10-14 = Kw
Równanie to nosi nazwę iloczynu jonowego wody. Iloczyn jonowy wody zależy od temperatury i wynosi 10"14 w około 25°C W temperaturze 18° C wartość liczbowa Kw wynosi 0,74 ' 10 " a w 100°C zwiększa się do 74'10~14.
1.2. Stężenie jonów wodorowych, pH, jego obliczanie, kwaso wość rzeczywista (aktualna)
Iloczyn jonowy wody określa zależność między stężeniami jo nów wodorowych i wodorotlenowych bez względu na to, skąd jony te pochodzą - z samej wody, czy też innych elektrolitów. W czysto| wodzie i roztworach obojętnych:
[ H* ] = [ OH" ] = 10“7 mol/l
i iM#lwor«ch kwaśnych: [ H' ] > 10_/ (10-6,10-5...)
■ i..nilowych: [H+]<10~7 (10“8, 10~9...).
1-iiMym pi/ypadku:
10"14
[OH"] =-mol/l.
[ H+ ]
I miiIhw.i/ posługiwanie się ujemnymi potęgami jest dość niewy-ilni' 'lOronaen wprowadził inny sposób wyrażania [ H+ ] tzw. wy-i i.inik iii;'Zonia jonów wodorowych pH:
[H+] = 10”pH tzn. pH = -log [ H+ ]. i i,t. (niklom wodorowym, lub krótko pH nazywa się ujemny logarytm i ,, Minliiy uli,(żenią jonów wodorowych. Zależność [ H+ ] [ OH- ] = 10-14 , i, ii hu wówczas postać:
pH + pOH = 14.
/ pi/ypadku mocnych kwasów jednoprotonowych stężenie jonów
......... h lówna się stężeniu tego kwasu, wyrażonemu w mol/l, dla
, i „. h /nsad jednowodorotlenowych natomiast [OH-] = Cz mol/l. ,,H u u imy do czynienia z bardzo rozcieńczonymi roztworami moc-, |, (ąwiinńw czy zasad - rzędu 10-6 mol/l i mniej, przy obliczaniu pH (l, , uwzględnić także stężenie jonów H+ i OH“ pochodzących z dy-IHiijl wody, wtedy:
I H ] całkowite — [ H ] z kwasu "*" [ H ]z wody-,,,nu w pi/ypadku roztworów stężonych (pH>13 lub pH<1) za-, ,| u,., <'in;i odpowiedniego jonu, wprowadzamy jego aktywność , ii'.tężenie wynikające głównie z maskującego wpływu
55