25 (668)

Zadanie 273.

Przyczyną istnienia fizjologicznej bariery krew-mózg jest obecność połączeń zamykających (listewek granicznych) pomiędzy komórkami nabłonka naczyń krwionośnych centralnego systemu nerwowego.

Zadanie 274.

Zwartość komórek nabłonka warunkują desmosomy, które stanowią trudne do rozerwania wiązania międzykomórkowe.

Zadanie 275.

Plazmodesmy łączące komórki roślinne są funkcjonalnym odpowiednikiem złączy szczelinowych - połączeń komunikacyjnych typu neksus. Przechodząc przez ścianę komórkową rozdzielającą komórki, umożliwiają - podobnie jak złącza szczelinowe - przenikanie cząsteczek między sąsiadującymi komórkami. Należy zaznaczyć, że plazmodesmy ułatwiają przenikanie znacznie większych cząsteczek niż złącza szczelinowe.

Zadanie 276.

Komórki roślinne, oddzielone od siebie sztywnymi, grubymi ścianami komórkowymi, nie potrzebują wzmocnień w postaci desmosomów.

Zadanie 277.

□    Złącza szczelinowe, podobnie jak desmosomy, spinają komórki z sobą, tylko na mniejszym obszarze.

□    Odmiennie niż desmosomy, złącza - oprócz funkcji zespalającej błony - pełnią również funkcję kanału łączącego cytoplazmy sąsiadujących komórek.

Zadanie 278.

Funkcje kanału łączącego cytoplazmy sąsiadujących komórek pełnią połączenia komunikacyjne typu neksus. Połączenia te stanowią kanały białkowe, których światło może być zamykane i otwierane.

Zadanie 279.

□    Jamki proste występują zwykle w żywych komórkach, np. włóknach łykowych; niekiedy także w komórkach miękiszowych może wykształcać się ściana wtórna z jamkami prostymi.

□    Jamki lejkowate występują głównie w ścianach zlignifiko-wanych, np. w cewkach, naczyniach i włóknach drzewnych.

Zadanie 280.

Na rys. 104. przedstawiono połączenie zamykające, które pełni rolę selektywnej bariery; glukoza jest transportowana ze światła jelita do krwi poprzez cytoplazmę, a nie wnika do przestworów międzykomórkowych.

Jądro komórkowe

Zadanie 281.

Terminem „komórki bezjądrowe” określa się komórki prokariotyczne (bakterie i sinice) o prymitywnej organizacji, gdzie informacja genetyczna w postaci pojedynczej, kolistej cząsteczki DNA znajduje się bezpośrednio w cytoplazmie.

Komórki bezjądrzaste to komórki eukariotyczne, które tracą jądro w czasie rozwoju. Określeń „komórki bezjądrowe” i „komórki bezjądrzaste” nie wolno używać zamiennie.

Zadanie 282.

Brak jądra w erytrocytach jest cechą wtórną, ponieważ tracą one jądro w czasie rozwoju. Wcześniejsze stadium rozwojowe - erytroblast posiada jeszcze jądro komórkowe. Zanik jądra (także innych organelli) powoduje zminimalizowanie kosztów własnych metabolizmu, ale też skraca czas życia erytrocytów.

Zadanie 283.

Nie. Wielkość jądra komórkowego jest oczywiście cechą gatunkową, ale zależy też od stanu czynnościowego komórki; jądro powiększa się prawie dwukrotnie przed podziałem, zwiększa się także, gdy rośnie aktywność metaboliczna komórki.