Transformator wyjściowy stopnia powinien zapewnić oporność obciążenia obwodu kolektora dla prądu zmiennego Rc_ = 418 0 przy oporności obciążenia uzwojenia wtórnego 5 Q, a więc jest to transformator pracujący na obciążenie czynne. Przekładnia tego transformatora powinna być równa:
p = ]/ — R~ ■ - = l/ 5 -- = 0,128
V htRc- V 0,75-418
Ponieważ transformator wyjściowy pracuje w klasie A 1 w jego uzwojeniu pierwotnym płynie znaczna składowa stała prądu, wartość współczyn-
Rys 6-14. Charakterystyka robocza sprzężenia zwrotnego stopnia dla przykładu 6.3
nika c (str. 166), wchodzącego we wzory określające oporność uzwojeń, przyjmiemy równą 0,65; wówczas:
c 0,65
1+c “ 1 + 0.65
'~Vtt
1
1+c
418(1-0,75) = 41,2 O 1-0,75
1,01 Q
i),, 1+0,65 0,75
Zniekształcenia częstotliwościowe na dolnej częstotliwości będą powodowane w obliczanym stopniu nie tylko przez transformator wyjściowy, lecz
również przez kondensator CF stabilizacji emiterowej; założymy, że współczynnik zniekształceń częstotliwościowych, powodowanych przez transformator wyjściowy na dolnej częstotliwości roboczej, wyniesie Mdi, •= 1,12. Jak łatwo obliczyć na podstawie nachylenia wyjściowych charakterystyk statycznych (rys. 6-13a), oporność wewnętrzna oa tranzystora w punkcie roboczym wyniesie w przybliżeniu 5 kQ, t}. będzie wielokrotnie większa od oporności Rc_; w związku z tym niezbędną wartość indukcyjności uzwojenia pierwotnego transformatora wyjściowego można będzie obliczyć na podstawie wzoru uproszczonego:
0,159 (Rę—rj) 0,159(418-41,2)
Li =* - “* . “0,8 H
W związku z tym, że Qa"^>Rc-> dopuszczalna wartość indukcyjności rozproszenia transformatora Lr będzie znacznie większa od rzeczywistej wartości i można jej nie obliczać; określimy współczynnik zniekształceń częstotliwościowych na górnej częstotliwości roboczej, przyjmując, że rzeczywista wartość indukcyjności rozproszenia transformatora jest rzędu 0,01 wartości indukcyjności Łj, tj. 0,01 • 0,6 = 6 • 10 J H:
Vi+ |
6^L*r=iA;[ |
. e.+Kc- J v L |
Wynika zatem, że stopień nie będzie, praktycznie biorąc, powodował zniekształceń częstotliwościowych w zakresie górnych częstotliwości. Jednakże wskutek dużej wartości wejściowej pojemności roboczej tranzystora P13, którą oblicza się za pomocą wzoru (4.111), znaczne zniekształcenia w zakresie górnych częstotliwości będzie powodował stopień poprzedni.
Oporność stabilizacji emiterowej oblicza się za pomocą wzorów (3.9), podstawiając w nich zamiast Lc#min uzyskaną wartość JCir=12mA. Przyjmiemy, że napięcie kolektor-omiter w tranzystorze z małą wartością fi powinno być nieco wyższe od minimalnie niezbędnego napięcia 5 V, przyjmując np. 5,5 V, ponieważ w tranzystorze z dużą wartością fi prąd kolektora wzrasta i napięcie UCfo zmniejsza się; jak widać ze schematu ideowego stopnia, wartość RE można obliczyć za pomocą wyrażenia:
EC~ICirTi~UCEt ~ICirT,~U Cfo^min
RE “ hi, ~ Wi+U
460 Q
(12—12 • 10-** 41,2—5,5)* 12 12- KTtl + lż)
Powyższą wartość zaokrąglimy do mniejszej wartości standardowego opornika, wynoszącej 430 Q.
Przyjmiemy, że wartość dolnego opornika dzielnika polaryzacji R, = — 2 kQ; korzystając ze wzoru (3.19), obliczymy wartość górnej oporności dzielnika R, — będzie ona równa 1,5 kQ. Sprawdzamy następnie wartość
285