W celu zmniejszenia współczynnika zawartości harmonicznych przy dużej amplitudzie sygnału ujemne napięcie polaryzacji na siatce sterującej lamp ekranowanych, podobnie jak w przypadku triod, bierze się takie, aby prąd 1\ był dwukrotnie mniejszy od prądu W celu zaś zmniejszenia zniekształceń nieliniowych
przy małych sygnałach konieczną rzeczą jest, aby nachylenie charakterystyki w punkcie spoczynkowym było nie mniejsze od 0,3-r-0,4 wartości nachylenia w jej części roboczej.
Obliczanie stopnia wzmocnienia mocy na lampach ekranowanych w klasie D rozpoczyna się od określenia niezbędnej mocy oddawanej, po czym dobiera się lampę o dopuszczalnej mocy strat na anodzie rzędu
P.dop - (0,3-M),6)P_ (6.48)
W celu pełnego wykorzystania mocy lampy napięcie na anodzie i siatce ekranującej przyjmuje się o wartości maksymalnie dopuszczalnej i zbliżonej do wartości maksymalnej; na rodzinie statycznych charakterystyk wyjściowych przeprowadza się następnie prostą obciążenia poprzez zagięcie charakterystyki statycznej przy ut = 0 i poprzez punkt na osi odciętych odpowiadający napięciu U,a. Ujemne napięcie polaryzacji na siatce sterującej określa się w sposób podany wyżej; amplitudę sygnału wyjściowego przyjmuje się zazwyczaj równą wartości ujemnego napięcia polaryzacji. Współczynnik zawartości harmonicznych wyznacza się tak samo, jak w przypadku stopnia na triodach w klasie B. Moc wydzielaną na anodzie oblicza się przy braku sygnału i przy sygnale odpowiadającym wartości £ = 0,637. Moc wydzielaną na siatce ekranującej określa się dla przypadku maksymalnej wartości sygnału obliczeniowego, wyznaczając średnią wartość prądu siatki ekranującej przy maksymalnym sygnale na podstawie metody pięciu rzędnych.
Należy zwrócić uwagę, że na siatki ekranujące lamp ekranowanych stopnia wzmocnienia mocy w klasie B nie można doprowadzać napięcia poprzez oporniki dławiące. Tłumaczy się to tym, że przy maksymalnym sygnale średnia wartość prądu siatek ekranujących znacznie wzrasta, co powoduje spadek napięcia na tych siatkach, a to z kolei prowadzi do znacznego zmniejszenia mocy otrzymywanej z takiego stopnia. W związku z tym napięcie na siatki ekranujące przy pracy w klasie B należy doprowadzać ze źródła o malej oporności wewnętrznej — ze wspólnego .źródła zasilania anodowego, dzielnika niskooporowego, ze specjalnego prostownika itp.
Przykład 6.5. Obliczymy stopień wzmocnienia mocy na lampach ekranowanych w klasie B o mocy wyjściowej 100 W i współczynniku zawartości harmonicznych nie większym od 8*/».
Przyjmujemy, zgodnie z tablicą 5.3. że sprawność transformatora wyjściowego dla takiej mocy wyjściowej wynosi 0,92; następnie określamy niezbędną moc P_ = 109 W, jaką powinien zapewnić dany stopień. Z kolei obliczamy dopuszczalną wartość mocy strat na anodzie:
Psdop = (0,3-7-0,6)P_ =- (0,3-r0,6)- 109«*33-f-66 W
Nadającą się do zastosowania lampą jest w tym przypadku penloda strumieniowa typu GU-50. której parametry są następujące: U„™* 1000 V;
u,omi% ' 250 V: p«rfop= tO W: P.jop = 5 W. W celu pełnego wykorzystania mocy lamp przyjmujemy U, = 250 V i U„ = 900 V (nieco mniej od wartości dopuszczalnej, albowiem nie jest wskazane przyjmowanie maksymalnych wartości w odniesieniu do wszystkich parametrów lampy).
b
Rys. 6-23. Charakterystyki pentody strumieniowej typu GU-50 przv t/„ =>
= 250 V
a) rodzina statycznych charakterystyk wyjściowych I prosta obcląZcnla gałęzi prze-ciwsobnego stopnia w klasie B przy Ra_p = 3000 Q: b) rodzina statycznych charakterystyk prądu siatki ekranującej
Następnie na rodzinie statycznych charakterystyk wyjściowych pentody typu GU-50 wykreśla się, dla napięcia na siatce ekranującej U«„ = - 250 V. prostą obciążenia przechodzącą przez punkt U„ = 900 V na osi odciętych I przez zagięcie charakterystyki statycznej przy u, = 0 (rys. 6-23a).
299