44
stem zawartości wody. Przy długim czasie trwania przyłożonego napięcia z silnie rozgrzanych i wilgotnych mostków mogą wydzielać się pęcherzyki pary. w których rozpoczynają się wyładowania prowadzące do przebicia oleju. Zc wzrostem zawartości gazów zmniejsza się wyraźnie średnie napięcie przebicia. Rozrzut wyników pomiarów' napięcia przebicia zwiększa się także zc wzrostem temperatury oleju i powierzchni elektrod.
Rys. 3.1. Wpływ zawartości wody i zawiesin włóknistych na wytrzymałość oleju transformatorowego, badanego napięciem przemiennym [13]. 1 - olej dobrze oczyszczony, 2 - olej słabo oczyszczony
Wpływ wody i innych zanieczyszczeń na wytrzymałość oleju maleje w miarę zwiększania się odstępu elektrod. Nieprz.cwodzące i niehigroskopijne zanieczyszczenia nie mają praktycznie wpływu na wytrzymałość oleju. Wpływ zanieczyszczeń przewodzących, takich jak np. cząstki metali, tlenków żelaza i pozostałości po spawaniu, zależy od rozmiarów tych cząstek. Wytrzymałość olejów wyraźnie maleje ze wzrostem nierównomierności pola elektrycznego (rys. 3.2).
Spośród wszystkich konfiguracji elektrod najniższe napięcia przebicia występują w układzie ostrze - płyta uziemiona. Przy konstruowaniu izolacji olejowej należy zatem unikać elektrod o dużych krzywiznach np. w postaci śrub, nakrętek itp. Znajomość wytrzymałości olejów w polu silnie nierównomiernym jest przydatna w praktyce, gdyż pozwala na ocenę skutków niedopatrzeń konstrukcyjnych lub montażowych.
W układach o polu praktycznie równomiernym olej czysty technicznie wytrzymuje tym większe natężenie pola elektrycznego, im mniejszy jest odstęp elektrod - szczególnie, gdy nie przekracza on kilku milimetrów. Średnie natężenie przebicia maleje ze wzrostem odstępu i pola powierzchni elektrod, a w ięc objętości oleju zawartego w przestrzeni międzyelektrodowej. Jest to tzw. zjawi-