276 (35)

Modyfikacja metodyki Blacka sprowadza się do dwuetapowego usuwania zębiny próchnicowej w głębszych ubytkach i nadawania zarysu między tymi etapami. W przypadku ubytków płytkich następuje jedynie przestawienie kolejności faz - po usunięciu zębiny próchnicowej nadaje się ubytkowi zarys. W ten sposób, zgodnie z aktualnymi wymogami, zasięg zarysu ubytku zostaje określony zasięgiem procesu próchnicowego.

Zębinę próchnicową usuwa się z ubytku całkowicie przed założeniem wypełnienia stałego. W szczególnych przypadkach istnieje możliwość pozostawienia na dnie ubytku częściowo odwapnionej zębiny, jednak pod warunkiem, że nie uległa ona wtórnemu zakażeniu podczas pracy w ubytku. Taka zębina wymaga przykrycia preparatem wodorotlenkowo-wapniowym.

Opracowano preparaty przeznaczone do wykrywania wewnętrznej próchnicową zębiny. Zawierają one niespecyficzne barwniki (np. fuksyna zasadowa, kwaśna czerwień, zieleń karbolanowa), które zabarwiają kolagen organicznej matrycy mniej zmineralizowanej zębiny. Ponieważ nie wybarwiają bakterii, nie można odróżnić zębiny zakażonej od zdemineralizowanej. Ponadto zabarwiają one zdrową zębinę z interglobulamym typem wapnienia i okołomiazgową oraz odwapnione szkliwo. Nie są więc wiarygodnym wskaźnikiem doszczętności usuwania próchni-cowo zmienionej zębiny. Stosowanie ich stanowi ryzyko nadmiernego usunięcia tkanki i w konsekwencji obnażenia miazgi. Zatem nadal w ocenie prawidłowego usunięcia zmienionych tkanek pozostają aktualne konwencjonalne kryteria wizualne i dotykowe za pomocą zgłębnika.

IV. Kształt oporowy

Przed przystąpieniem do tego etapu należy podjąć ostateczną decyzję o wyborze materiału odtwórczego. W większości przypadków wyboru materiału dokonuje się przed opracowaniem ubytku i na ogół decyzja ta nie ulega zmianie. Jednak w syt*-. acji, gdy zasięg próchnicy okazuje się większy lub mniejszy niż się spodziewaną] może nastąpić zmiana, np. z bezpośredniego wypełnienia amalgamatowego na wypełnienie pośrednie - nakład chroniący guzki.

Kształt oporowy definiuje się jako takie uformowanie ubytku, aby założone wypełnienie i otaczające je tkanki zęba nie zostały zniszczone przez | siły żucia. Faza ta dotyczy głównie ubytków klasy I, II i IV.

Podczas żucia w wypełnieniu i tkankach zęba powstają znaczne naprężenia we-j wnętrzne wpływające niekorzystnie zarówno na trwałość samego wypełnienia, ja i ścian ubytku często osłabionych próchnicą. W wypełnieniu rozkład tych napręż™ może być modyfikowany przez odpowiednie ukształtowanie wnętrza ubytku. Niezależnie od tego odporność wypełnienia na siły okluzyjne zależy od cech fizycz-

276