29 (542)

wy błąd w odczytaniu kolorów (wyłączone samo światło czerwone mogłoby zostać odczytane jako uszkodzone). Cały system jest oczywiście wysoce redundantny, ponieważ jest nastawiony na minimalizowanie błędów w odczytywaniu go. Należy też pamiętać o dużej liczbie mogących się pojawić zakłóceń (słońce świecące w oczy, ruch uliczny itp.).

PROPOZYCJE

DALSZYCH

BADAŃ

1.    Proszę zastosować model Peirce’a do analizy różnego typu znaków, na przykład: wyraz twarzy oznaczający znużenie; znak drogowy z napisem STOP, DROGA; słowa, takie jak wesołek, dziwak, homoseksualista; abstrakcyjny obraz; czyjś styl ubierania się 3 + 8 = 11. Co mówią one o sposobie powstawania interpretanta? Co przy tworzeniu się naszego własnego interpretanta odgrywa ważniejszą rolę? Sam znak czy może nasze doświadczenie związane z danym przedmiotem? Czym różni się ich względna, wzajemna ważność? Do jakiego stopnia mój interpretant różni się od Waszego, a w jakim stopniu muszą być do siebie podobne? Czy stopień umotywowania odgrywa ważną rolę w określaniu typu związku i znaczenia w dyskutowanych przykładach? (Proszę skorzystać z Guirauda, 1975, s. 25-27). Zachęcam do dyskusji nad wagą umotywowania znaku i odnalezienia odpowiednich przykładów ilustrujących jego zakres.

2.    Przeanalizuj ilustracje 5 i 6. Zastosuj koncepcje Peirce’a i de Saussure’a i porównaj ich użyteczność. Czy komentarze Walkera są tu konieczne? Czy umożliwiają pokonanie różnic kulturowych, spowodowanych upływem czasu? Czy są jednkowo pomocne przy analizie każdej z rycin?

3.    Barthes (1973), s. 112-113, podaje przykład róży jako znaku; jest ona fizycznym obiektem, ale gdy mężczyzna wręcza ją ukochanej, dodaje do niej element znaczony — pewien rodzaj romantycznej namiętności. Wraz z wręczeniem róży staje się on elementem znaczącym, a róża — znakiem. Porównaj to z przykładem OX (wół) (s. 66). W jakim stopniu przykłady te tłumaczą Saussure’owskie terminy: element znaczący, znaczony i znak? Czy tłumaczą je w inny sposób, niż uczyniłoby to słowo będące przykładem? Jeśli tak, dlaczego?

4.    Wyczerpująco przedstaw założenia teorii mówiącej, że elementy znaczone są arbitralne i specyficzne dla danej kultury. Czy wyjaśnia to twierdzenie, że widzimy świat przez nasz język? Skorzystaj z Cullera (1976), s. 18-29.

5.    Przekaz w formie fotografii i ogłoszenia w czasopismach są często indeksujące i zawsze ikoniczne. Aby zbadać prawdziwość tego

84 WPROWADZENIE DO BADAŃ NAD KOMUNIKOWANIEM