4130652770

5

_Ćwicz. M 02 Błędy wskazań przyrządów analogowych i cyfrowych

2.3. Błąd odczytu

Błąd ten wynika ze skończonej rozdzielczości oka ludzkiego. Okazuje się, że dla typowego obserwatora patrzącego z odległości około 20 cm na dwa punkty odległe od siebie o mniej niż 0,2 mm, wydają się być one jednym punktem. Ponieważ odległości pomiędzy sąsiednimi kreskami działowymi podziałki przyrządów wskazówkowych są rzędu 1 mm, to mierzący może niedokładnie oszacować położenie wskazówki przyrządu, nawet gdyby podczas pomiaru wskazówka spoczęła dokładnie na kresce działowej.

Bezwzględny błąd odczytu dla przyrządu wskazówkowego o równomiernej podziałce (przypadek miernika laboratoryjnego) oblicza się według formuły (6).

|^Aod|= P~r    (6)

a

gdzie: |A_od | - bezwzględny błąd odczytu Zp - zakres pomiarów d - liczba działek podziałki

p - współczynnik charakteryzujący wprawę mierzącego Można przyjąć p = 0,1 przy starannym odczytywaniu wskazań przez doświadczonego obserwatora, co oznacza, że może się on pomylić w oszacowaniu położenia wskazówki maksymalnie o 0,1 wartości odpowiadającej odległości między sąsiednimi kreskami działowymi podziałki.

Przykład 1.

Woltomierz o zakresie pomiarowym Zp=15V ma podziałkę równomierną liczącą 75 działek. Odległości między dowolnymi dwiema sąsiednimi kreskami działowymi odpowiada różnica napięć: 15V/75=0,2 V. Przyjmując współczynnik wprawy mierzącego p = 0,1 obliczymy błąd odczytu |A_od|= 0,02 V.

Zazwyczaj przyrządy wskazówkowe posiadają tak dobrane zakresy i podziałki pomiarowe, że wystarczy pomnożyć lub podzielić wskazanie (liczba działek ustalona na podstawie położenia wskazówki) przez 2, co można wykonać bez użycia kalkulatora. Należy przy tym pamiętać o dostosowaniu wyniku takiego działania do używanego zakresu pomiarowego przyrządu.

Przykład 2.

Na zakresie pomiarowym 150 V i liczbie działek d=75, wskazanie wynosi 48,5 działki. Oblicz wskazanie przyrządu.

Ponieważ na każdą działkę przypada — = 2 V, więc wystarczy w tym przypadku pomnożyć wskazanie przez 2, aby otrzymać wynik w jednostkach napięcia, czyli 48,5 ■ 2 V = 97 V.