11
_Ćwicz. M 02 Błędy wskazań przyrządów analogowych i cyfrowych_
Skrót „dgts” (ang. digits) oznacza cyfry, które związane są z tzw. błędem dyskretyzacji (inaczej z rozdzielczością przyrządu cyfrowego na danym zakresie pomiarowym), natomiast „rdg” (ang. reading) oznacza odczyt, czyli wynik wyświetlany przez przyrząd.
Rozdzielczość przyrządu cyfrowego może być wyrażona jako najmniejsza wartość wyświetlona na danym zakresie pomiarowym (każdy zakres charakteryzuje się inną rozdzielczością - patrz tabela 1).
Zakłada się zawsze skrajnie niekorzystny z punktu widzenia dokładności pomiaru przypadek, gdy błąd dyskretyzacji ma znak dodatni, co oznacza, że graniczny (maksymalny) błąd bezwzględny wskazań AUx wyraża się następująco:
AUX = 0,05% wartości zmierzonej + 4 • najmniejsza wartość napięcia wyświetlana na nastawionym zakresie pomiarowym
Tabela 1.
Zakres pomiarowy Un |
Wartość napięcia odpowiadająca maksymalnemu wskazaniu (zakresowi pomiarowemu) |
Wartość napięcia odpowiadająca ostatniej cyfrze wyświetlanego wyniku |
200 mV |
199,99 mV |
0,01 mV |
2 V |
1,9999 V |
0,0001 V |
20 V |
19,999 V |
0,001 V |
200 V |
199,99 V |
0,01 V |
1000 V |
999,9 V (teoretycznie) |
0,1 V |
W celu obliczenia granicznego błędu bezwzględnego wskazań AUX należy najpierw dla używanego zakresu określić rozdzielczość tego przyrządu w jednostkach wielkości mierzonej.
Przykładowo dla zakresu Un = 200 V, maksymalne wskazanie wynosi 199,99; stąd rozdzielczość jest równa 0,01 V.
Przykład 6.
Oblicz względny graniczny błąd pomiaru wartości zmierzonego jednokrotnie ww. inultimetrem napięcia Ux =12,458 V na zakresie pomiarowym U„ = 20 V Rozwiązanie
AUX = ± (0,05% 12,458 V +4 0,001 V) =
= ± (0,0005 12,458 + 0,004) V =
= ± (0,006229 + 0,004) V = ± 0,010229 V « 0,010 V