29 (630)

29

określona jednostka długości na mapie. Na przykład 0,3 mm na mapie sporządzonej w skali 1:5 000 odpowiada 1,5 m w terenie.

Często zachodzi konieczność porównywania długości odcinków zmierzonych na mapach w różnych skalach lub przenoszenia długości odcinków z jednej mapy na drugą. Przyjmijmy, że długość odcinka w terenie wynosi D. Długość tego odcinka na mapie w skali l:Mj wynosi dj, a na mapie w skali 1:M2 wynosi d2-Napiszemy więc, że D - d j M j = d2M2 skąd

m2 I
TT^- Ó2	(1.10)
M,
mJ ^dl	(1.11)

Żeby obliczyć długość odcinka d \ na mapie w skali 1 :M j, należy długość tego odcinka na mapie w skali 1 :M2 pomnożyć przez stosunek skal M2/M1.

Podziałką nazywamy graficzne przedstawienie skali. Podziałki służą do łatwiej szego korzystania z map, bez potrzeby wykonywania prostych, lecz ciągłych obliczeń. Rozróżniamy dwa zasadnicze typy podziałek: m podziałki liniowe (rys. 1.19), a podziałki poprzeczne (transwersalne), (lys. 1.20).

Rys. 1.19. Pocfrialka liniowa w skali 1:500; D = 15,0 m

Mapy sporządza się w skalach, których dobór zależy głównie od wymaganego lub dopuszczalnego stopnia generalizacji treści mapy. Sporządza się je na podstawie przetwarzania zdjęć lotniczych (opracowań fotogrametiycznych) lub wyników pomiarów terenowych, nanosząc na arkusz mapy jej treść z użyciem podziałki w określonej skali lub za pomocą koordynatografów. Niezależnie od techniki sporządzenia mapy wartość użytkową określa jej dokładność kartometryczna.

Kartometryczna dokładność mapy jest to dokładność wzajemnego rozmieszczenia punktów na mapie, określana: