24

PORYBLIN JEZIORNY

Isoetes lacustris

Rodzina: poryblinowate - Isoetaceae

OPIS

Niewielka, zimozielona bylina wodna osiągająca 5-15 cm wysokości (czasem więcej, nawet 45 cm). Liście szydlaste, sztywne, ciemnozielone, tworzące kępkę wyrastającą z bardzo krótkiej, bulwiastej łodygi. Nasady liści pochewkowato rozszerzone. Roślina różnozarodnikowa: na zewnętrznych liściach zaradnie z białymi, dużymi zarodnikami żeńskimi (makrosporami) o średnicy 0,5 mm, na nasadach liści wewnętrznych - zaradnie z drobnymi zarodnikami męskimi (mikrosporami). Roślina przytwierdzona do podłoża licznymi, drobnymi korzeniami.

KWITNIENIE

Zarodniki dojrzewają w lipcu - sierpniu.

WtKKtKKM SIEDLISKO ■■■■■i Rośnie na dnie bardzo czystych jezior o małej zawartości składników' pokarmowych (jeziora oligotroficzne), na twardym podłożu piaszczystym lub kamienistym. Osiąga głębokość do 6 m, natomiast w płytkiej strefie przybrzeżnej rośnie często razem z lobelią jeziorną.

WYSTĘPOWANIE

Sporadycznie występuje w jeziorach północnej i północno-zachodniej Polski, zwłaszcza na Pomorzu Zachodnim, a także w Wielkim Stawie w Karkonoszach. Gatunek strefy klimatycznej bo-

realnej i jezior górskich, rozpowszechniony w' Ameryce Północnej, Wielkiej Brytanii, zachodniej, środkowej i północnej części Europy aż po północną Rosję.

rozmiarami.

ZAGROŻENIA

Niebezpieczne dla tej rośliny jest zanieczyszczanie jezior prowadzące do ich eu-trofizacji, a także nadmierne zmiany poziomu wody (gatunek wrażliwy na przemarzanie i wysychanie). Jako gatunek ginący wymieniony jest w „Polskiej czer-wonej księdze roślin”.

CIEKAWOSTKI

Poryblin zrzuca stare korzenie, tak jak inne rośliny zrzucają liście - na ich miejsce wyrastają nowe. W kilku kaszubskich jeziorach rośnie pokrewny gatunek - poryblin kolczasty Isoetes echinospora, różniący się kolczastymi zarodnikami (stąd nazwa), jaśniejszymi liśćmi i większymi

48