278 (38)

7 co nę Jyt/y Je l.avula opracował głównie Sun kii¹ 143 J. |'r¹ed»luwionu teoria lednnwymiarowu pomija wiele lubwlności /uchodzących w izcczywis-tych pulmduch ruuldź,wekowych, Przede wa/ysrkun zaprezentowana teoria opla uje zjawisko uderzeniu prostopadłego w sposób zgrubny, pomiju istotny wpływ oderwaniu I dotyczy tylko dyazy prostooiłowsj, ściętej prostopadle do od,

Układy łopatkowe turbin cieplnych pracuju przeważnie w obszarze pod-dźwiękowym, .1 zastosowanie dysz dc l.avulu (cwentiiiilnie palisad riuddżwięko-wych) ogrumc/u się głównie do atopni icgulucyjnych pracujących z dużym spadkiem entalpii oraz do turbin biegu walecznego w napędzie okrętowym.

Przepływy naddżwiękowc maja ponadto Istotne znuczcnie w wieńcach łopatkowych oafutnich stopni turbin kondensacyjnych dużej mocy.

l-.ł. Prędkość wypływu / dy¹/y w zmiennych war mik ach

Dysza de l.avala przechodzi w dyszę zwężającą się, gdy atoaunck przekrojów c - A_m\„/A_} -IW obu przypadkach: dyszy zwężającej aię i dyszy rozszerzającej się prędkość wypływu w zmiennych warunkach można obliczyć z relacji

c, - rp cj,,

gdzie

ta ■ ^2hfi

jest prędkością izcntropow.j, zaś rp przedstawia współczynnik zależny od warunków ruchu.

W dyszy zwężającej się współczynnik tp zmienia się niewiele wraz zc zinian;i stopnia ekspansji pj/p_r W dyszy dc l.avala natomiast współczynnik rp jest największy w warunkach znamionowych dla p₂//;, - p_2fl/pi i maleje silnie w obszarze, w którym zachodzi uderzenie kompresyjne. W obszarze Pi/Pi > P»»/Pi współczynnik rp wzrasta.

Przykładowe chnruklcrystyki rp(p_a/p,) podaje rysunek XI 1.6¹. Dotyczą one dysz prosloosiowych prostopadle ściętych na wylocie. Charakterystyka ipipj/p,) dyszy zwężającej się jest znacznie korzystniejsza. Jeżeli dysza jest przewidziana do pracy w zmiennych warunkach, wówczas bardziej celowe jest stosowanie dysz zwę/ajgeych się nawet dlii liczb Machu Ma > I. Dysza dc I.avalu może być lepsza tylko w wąskim obszar/e naddżwiękowym, gdy Pj/p, niewiele odbiega od wartości nominalnej.

/ wymienionych powodów w praktyce turbinowej stosuje się na ogól palisady z kanałami zwężającymi się równie/, przy spadku nudkrylyc/nym.

pTpo

K»», XII 6. W»pólc/ymiik piędkoki </' w /[nlonnydi wurunkuulu łlnlti A    /wffcCw B

llniii li ' ilyn/u de l.nyidti, * - 1,43 według II KUimldie

2. Odchylenie strumieniu w skośnym ścięciu palisady profili

/juwigko odchylenia strumieniu w skośnym ścięciu zachodzi, gdy paliwdi pod(1/wiekowa z kanałami zwężającymi się pracuje yc spadkiem nadkrytyBr[ nym lub gdy palisada nad dźwiękowa z kanałami rozszerzającymi się pracuje it spadkiem większym od nominalnego, W takich przypadkach w gardle dys/.y panuje ciśnienie nominalne, zaó po/.oslała część ekspansji yachodzi w skośnym ścięciu, Rozpatrzymy ważny praktycznie przypadek kanałów zwężających df (rys. XI 1.7), /ułóżmy, że ciśnienie za palisada jest mniejsze od krytycznego, Pi < Phi ~ fi'Pot- W gardle dyszy panują wtedy parametry krytyczne (a» kladując przepływ izentropowy): p, - p_kn v_r ~ u_fc„ c, ~ r_kl. W skośnym ścięciu zachodzi dalsza ekspansja: od ciśnienia p_k, do ciśnienia p, panującego 9 dysza.

Rys XII,7, Odchylenie iirumicnm w ukośnym śeięClu psliudy turbinowej

1

Schmidt II, Unienmhunii iim Imaldiiitn unii MUndunytn, Porsehunplnttltut ftlr Wsiinckiafiniiittlijrion >lci I II Slulluutl, Ocrlchl Mai, 1041.