2

55

przychodów w miesiącu, w którym ona powstała, natomiast ostateczne jej rozliczenie ustępowało w miesiącu otrzymania odszkodowania.

Zasady ustalania strat w środkach trwałych zaliczanych w ciężar kosztów uzyskania przychodów uległy zmianie od 1 stycznia 2001 r. Od tej daty.

-    koszty uzyskania obciąża się stratą w środkach trwałych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy (art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy).

-    odszkodowania za szkody dotyczące skradwzow majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowią Drzychod z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu (art. 14 ust. 2 pkt 12 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e) ustawy).

Jak wynika z powyższego, odszkodowania otrzymane z tytułu ubezpieczeń nie mają wpływu na wielkość straty, którą obciąża się koszty uzyskania przychodów. Stratę zmniejszają natomiast naliczone odpisy, tj. odpisy, które dla celów podatkowych są i me są uznawane za koszt uzyskania przychodów, o takich mowa bowiem w powołanym wyżej art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy. Ponadto ustawodawca postanowił poszerzyć katalog przychodów uznawanych za przychody z działalności gospodarczej o otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzona działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, wyłączając je jednocześnie ze zwolnienia od podatku.

Powyższe rozwiązania modyfikują sposób ewidencjonowania strat przez podatników prowadzących księgi podatkowe zaprezentowany przez Ministerstwo Finansów w powołanym wcześniej piśmie. Jego dostosowanie do obecnego stanu prawnego prezentujemy poniżej.

Podatnik, który stwierdzi powstanie straty jest obowiązany sporządzić stosowny dowód księgowy określający jej wielkość. Wielkość straty należy ustalić:

-    w oparciu o dane wynikające z ewidencji środkow trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

-    w wysokości wartości początkowej pomniejszonej o naliczone odpisy amortyzacyjne.

Strata w środkach trwałych w części nie pokrytej sumą naliczonych odpisów

amortyzacyjnych, stanowiąca koszt uzyskania przychodów, w miesiącu jej powstania podlega >v    ujęciu w księdze w kolumnie 14 - "Pozostałe wydatki".

Powstanie straty powoduje konieczność dokonania zapisów w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych o likwidacji środka trwałego i jej przyczynach. Z kolei w dniu uzyskania odszkodowania z tytułu ubezpieczenia zlikwidowanego składnika majątkowego należy powiększyć przychody z działalności gospodarczej o kwotę otrzymanego odszkodowania.

Kwota odszkodowania podlega wpisaniu do kolumny 8 księgi - "Pozostałe przychody" z dniem jej otrzymania, np. z dniem wpływu na rachunek bankowy, gdyż przepis art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy stanowi o odszkodowaniu otrzymanym a nie należnym.

Reasumując powyższe:

-    po stronie kosztów, w kolumnie 14 księgi, podlega ujęciu strata w części nie pokrytej sumą naliczonych odpisów amortyzacyjnych,

-    otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowią przychód z tej działalności podlegający opodatkowaniu i zaewidencjonowaniu w księdze, w kolumnie 8.

Zaznaczyć należy, ze jeżeli strata dotyczy środka trwałego całkowicie zamortyzowanego, brak jest podstaw do ponownego zaliczenia jego wartości do kosztów uzyskania przychodów.

PRZEGLĄD PODATKU DOCHODOWEGO • n® 126) • 20.03.2004 r • GOFIN • Gorzow Wiko. • tel.[phone]