27

•    CZtllKi U {iUi\ bil Ki O Ib ZC.    kllWUGZAi    bil i    LLlU    i    ^JJk.\c.ibU;.    4ik\\ bi-C    VilvjUli.v.    ^tauu

robinię te. I pary dwugalęziste.    II pary    nie mają gałęzi zewnętrznej i    u    planktonowych    przekształcone    w

H narząd filtrujący.

•    odnóża tułowiowe są dwugalęziste. pierwsza para wykształcona jest w szczękonóża

•    odwłok jest wąski, cylindryczny, pozbawiony odnóży zaopatrzony w telson z bardzo długimi masywnwmi widełkami, które u wielu form pokryte są pierzastymi szczecinkami, na długich masywnych widełkach przenoszone są pakiety jaj,

•    narząd oddechowy w związku z cienkim oskórkiem nie występuje

•    dymorfizm płciŚJyy wyraźny, samce są mniejsze, rozmnażanie partenogenetyczne rzadkie.

•    w rozwoju pozaWodkowym występuje larwa - nauptius

RZĄD: WASOMOGIE - CIRIPEDIA (czasem wydzielana jako oddzielna gromada)

« wyłącznie morskie, skorupiaki wwiercające, osiadłe, komensale. pasożyty.

•    postacie dojrzałe silnie zmienione

« przyczepione do podłoża za pomocą stylikż, który jest kurczliwy, zaopatrzony w mięśnie i jest on pochodna przedustnej części głowy,

•    Reszta ciała zwana kapitulum jest skierow ana częścią głowową w dół i objęta karapaksem z 5 płytkami wapiennymi, a płytki ściąga mięsień - zwieracz. Płytki podobnie jak karapaks nie są odrzucane przy-linieniu i w miarę linienia grubieją i zwiększają średnicę

•    Głowa powstała w rozwoju zarodkowym ma 6 segmentów, postacie dorosłe są ślepe, czułki I pary u osiadłych są szczątkowa, II pary występują tylko u. larw, żuwaczki i szczęki są uwstecznione u pasożytów zmodyfikowane w narządy kłujące.

•    Tułów jest niesegmentowany zaopatrzony w 4-6 odnóży, które często są narządem łownym lub filtrującym.

•    U wwiercających karpaks wykształcony jest w postaci płytki z zębami służącymi do wiercenia

•    Skrzeia nie występują u osiadłe,

•    układ krwionośny nie występuje, a jego furkqę pełni niiksocel, serce zastępuje duża zatoka miksocehi.

•    Jako narządy wydziełnicze funkgonują gruczoły szczękowe,

•    Formy herm afrodytyczne u osiadłych. 3 pozostałych dymorfizm płciowy

RZĄD: MAŁŻORACZKI - OSTJRACODA

•    kosmopolityczne, niektóre w ściółce lasów tropikalnych.

•    ciało jednolite, nie wykazuje segmentacji, objęte dwuklapowym liniejącym karapaksem. wysycone

węglanem wapnia__

głowa stanowi ponad połowę ciała, z okiem naupliusowym, czułki długie, silnie rozwinięe służą również do lokomocji,

» żuwaczki zwane giaszczkami. (tastrami) są duże i funkcjonują jako narządy czuciowa i mogą być zaopatrzone na końcu w pazury, i ■

•    szczeki I pary służą do żucia szczeki II pary u większości gatunków nie występują

•    odnóża tułowiowe w liczbie-1-2 pary, przy czym pierwsze są lokomocyjne, drugie u samic służą do czyszczenia karapaksu, a u samców są przekszialcone w narząd kopulacyjny,

•    oddychanie zachodzi cała powierzchnia ciaia

•    narzady wydalnicze ńmkcjonująjako gruczoły czulkowe lub szczękowe

•    u większości układ krwionośny nie występuje

•    u małżoraczków dominuje partenogeneza

PODTYP: SZCZEKOCZDŁKOWCE - CEELICERA TA

• Pokryte jednowarstwowym nabłonkiem okrytym oskórkiem (kuńkulą), segmentacja dała zachowana (skorpiony, zaleszczotki) łub zatarta (pajda, roztocze). Ciało podzielone na głowotułów (głowa me wyodrębniona) i odwłok. Na głowom awiu 2 pary odnóży gębowych: szczękoczułki (chelicerae) i nogogłaszczki (pedipalpi) oraz 4 pary odróży krocznych Gromada: Star o raki — Merostomata (skrzypłocz)

Gromada: pajęczaki — Arachneida Rząd: pająki -Aranea Rząd:: skorpiony - Scorpicnida Rząd:: zaleszczotki - Pseuaoscorpionida Rząd: rkpsąrze—OpUiones Rząd:: roztocze - Acarina Gromada: kikurnice • Pantopoda