312 (37)

- 312

Tranzystor bipolarny

struktury schematu zastępczego. Należy tu zwrócić uwagę na niezasadność wszelkiej argumentacji zmierzającej do wykazania większej dokładności jednej z tych koncepcji. Generalnie dokładność modelu zależy od liczby jego stopni swobody, czyli od liczby elementów składowych (ściślej biorąc, od liczby parametrów niezależnych). Dwa prawidłowo skonstruowane modele o jednakowej liczbie elementów składowych mają identyczną dokładność, jeżeli elementy składowe są opisane z jednakową dokładnością. Wybór jednej z dwu koncepcji schematu zastępczego może być podyktowany tylko względami praktycznymi, jak np. większą łatwością pomiaru parametrów modelu (wartości elementów składowych), prostotą metod analizy obwodu, w skład którego wchodzi tranzystor reprezentowany przez dany schemat zastępczy itp. Szereg tego rodzaju czynników decyduje o tym, że w wielu zastosowaniach bardziej dogodny jest model o strukturze typu rc, przy czym istotny wpływ na wybór tej struktury ma jej zgodność z siecią macierzy y (por. porównanie macierzy z, h, y i s w p, 5.9.1.3).

W punkcie 5.8 stwierdzono, że model małosygnałowy (liniowy) można utworzyć na podstawie bardziej ogólnego modelu dynamicznego wielkosygnałowego (nieliniowego). W tym celu należy zastąpić elementy nieliniowe modelu wielkosygnałowego odpowiednimi elementami liniowymi, czyli w sensie matematycznym należy'' linearyzować funkcje nieliniowe w małych przedziałach.

Przekształcenie modelu nieliniowego w liniowy    5.9.2.1

Przedstawmy schemat zastępczy z rys. 5.51 b w bardziej dogodnej postaci na rys 5.57. Zadanie rozwiążemy w dwu etapach, tj. najpierw przekształcimy schemat zastępczy' pokazany na rys. 5.57 tak, by miał on strukturę typu tz, po czym

r-#-r^h

E o—-CZZI-----E'

-+3-

8‘

II

-£t-

C'-----

r_Cc

---o c

'—Hh-—i----lh-—'

HI----f

Rys. 5.57

Schemat zastępczy dla pracy dynamicznoj nieliniowej, narysowany w postaci dogodnej do dalszych przekształceń zamienimy elementy nieliniowe na liniowe. Dla ułatwienia rozważań weźmiemy najpierw pod uwagę tylko gałęzie narysowane linią ciągłą.

Równania prądów końcówkowych mają postać (prądy wpływające do tranzystora majs znak plus, wypływające zaś minus, czyli I_E+I_c-^-I_B = 0):

(5.118)