314

w cym kompostów. W pozostałych okresach nic powinno się stosować nawozów, gdy gleba jest nieobsiana łub rośliny są mało zaawansowane we wzroście, a przewidywane jest wystąpienie większych opadów

Zgodnie c cytowanym rozporządzeniem Ministra Środowiska, stosowanie nawojów na polach położonych na zboczach, szczególnie o nachyleniu większym nil 10% (6°). wymaga szczególnej uwagi, gdyż składniki mineralne z nawozów (zwłaszcza związki fosforu) narażone są na zmywy powierzchniowe. Składniki te. wraz ze spływającą wodą i cząstkami gleby, mogą się dostawać do wód powierzchniowych, powodując ich zanieczyszczenie. Przy ustalania sposobu stosowania nawozów na terenach narażonych na erozję wodną należy uwzględnić wiele czynników: zwłaszcza nachylenie terenu, skład granulomctryczny gleby i sposób jej uprawy, natężenie opadów i rodzaj okrywy roślinnej. Nawozy naturalne w formie płynnej oraz mineralne nawozy azotowe nie mogą być stosowane na polach o nachyleniu większym niż 10% (6*X jeżeli pola te nie znajdują się pod okrywą roślinną.

Według powyższego rozporządzenia, gleby położone na zboczach powinny być utrzymywane w dobrej strukturze, a przede wszystkim należy zapobiegać ich zagęszczeniu i zaskorupieniu. Gleby nadmiernie zagęszczone lub powierzchniowo zaskorupione wykazują znacznie mniejszą przepuszczalność i pojemność wodną, a procesy erozyjne są tutaj szczególnie nasilone. Duży wpływ na rozmiar spływów powierzchniowych wody i składników mineralnych, przede wszystkim związków azotu, ma sposób i kierunek uprawy gleby. Na gruntach ornych, położonych na stokach wszystkie zabiegi uprawowe powinny być dokonywane w kierunku poprzecznym do nachylenia stoku. Orkę najlepiej wykonać pługiem obracalnym lub uchylnym, odkładając skiby w górę stoku. Drogi spływu wód opadowych należy zadamić, a ruń trawiastą kosić przynajmniej jeden raz w okresie wegetacji. Wskazane jest utrzymywanie zadamionych skarp oraz pasów ochronnych o charakterze zakrzaczcń łub zadraewień. które przechwytują i akumulują składniki mineralne, zmywane z wodowanych zboczy.

Przytoczone wyżej rozporządzenie określa również zasady nawożenia pól w pobliżu cieków wodnych i stref ochrony wód. Zgodnie z zapisem, na obszarach położonych w bezpośredniej bliskości wód powierzchniowych (zbiorniki i cieki wodne) oraz źródeł wody pitnej (strefy ochronne wód) obowiązują szczególne zasady stosowania nawozów. Między innymi, w odległości do 20 m od wód powierzchniowych, stref ochrony wód i obszarów morskiego pasa nadbrzeżnego nie można stosować nawozów naturalnych, a nawozy mineralne powinny być rozsiewane ręcznie. W przypadku wypasu zwierząt pastwiska znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie linii brzegowej wód powierzchniowych nie powinny być przeciążane zbyt dużą ilością zwierząt.

Wspieranie działalności rolniczej na „obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania” (ONW), objętej planem rozwoju obszarów wiejskich, reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r. (Dz. U. 2004, nr 73, poz. 657; | późn. zm.). Rozporządzenie określa warunki i tryb udzielania, wstrzymywania i zwracania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na tych obszarach. Wykaz OWN zawiera załącznik nr 2 do rozporządzenia. Pomoc finansowa, zwana „płatnością OWN**, udzielana jest producentowi rolnemu, który zobowiąże się do prowadzenia działalności rolniczej zgodnie z zasadami,.zwykłej dobrej praktyki rolniczej’*. Wymagania prowadzenia

działalności rolniczej zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej zostały określone

•    załączniku nr I do rozporządzenia. Przestrzeganie wymagań dotyczy: stosowania nawozów

•    kk przechowywania, rolniczego wykorzystania ścieków na terenie gospodarstwa rolnego, rolniczego wykorzystania komunalnych osadów ściekowych, stosowania i przechowywania środków ochrony roślin, gospodarki na użytkach zielonych, utrzymywania czystości i porządku w gospodarstwie rolnym, ochrony siedlisk przyrodniczych, ochrony gleb, gospodarki wodnej.

Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Oz. U. nr 132, poz. 622 z późniejszymi zmianami - jednolity tekst ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zawiera załącznik do Obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 listopada 2005 r. - Dz. U. nr 236, poz. 2008) określa zasady postępowania z nieczystościami płynnymi i odpadami powstającymi na terenie nieruchomości:

Art 5. /. Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez:

1)    wyposażenie nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych ora: utrzymywanie tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym.

2)    przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych:

3)    zbieranie powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie:

3a) gromadzenie nieczystości ciekłych w zbiornikach bezodpływowych;

3b) pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi; Przestrzeganie tych przepisów powinno być udokumentowane, np. w formie umowy korzystania z usług, wykonywanych przez zakład będący gminną jednostką organizacyjną lub przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych, przez okazanie takiej umowy i dowodów płacenia za takie usługi (art. 6).

5.9. Ochrona środowiska przyrodniczego a realizacja obiektów gospodarki wodnej - wybrane aspekty

Problemy wpływu obiektów gospodarki wodnej (w tym zbiorników zaporowych) na Środowisko normują przede wszystkim ustawy: Prawo ochrony środow iska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. 2001, nr 62, poz. 627 wraz z późniejszymi zmianami; Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. 2001, nr 115, poz. 1229) z późniejszymi zmianami i Ustawa o ochronie