316 (26)

IV. Fleksjo

316

(6 w sg. + 5 w pl. = 11:14) || 0,64 (6 w sg. + 3 w pl. - 9:14) || 0,57 (4 w sg. + 4 w pl 8:14), np. nadzieja (2897 SP XVI w.); 0,71 (5 w sg. + 5 w pl. ¹ 10:14) || 0,64 (4 w sg.

+ 5 w pl. = 9:14), np. bestyja (811 SP XVI w.); 0,64 (3 w sg. + 6 w pl. = 9:14) || 0,57 (3 w sg. + 5 w pl. = 8:14) j| 0,5 (2 w sg. + 5 w pl. = 7:14), np .pani (1779 SP XVI w.)_; 0,43 (3 w sg. + 3 w pl. = 6:14), np. pieśń (408 SP XVI w.); podobnie np. miłość (10 994 SP XVI w.).

Przykłady na zaświadczone w pełni odmiany szesnastowiecznych rzeczowników rodzaju nijakiego w sg. i pl. oraz resztkowo odmiany w du.: 0,56 [5 (łącznie w sg. i du.) + 4 w pl. = 9:16] || 0,5 [4 (łącznie w sg. i du.) + 4 w pl. = 8:16]; jeżeli tylko sg. i pl., to 0,64 (9:14) || 0,57 (8:14), np. miasto (7264 SP XVI w.); 0,67 (5 w sg. + 4 w pl.

+ 1 du. = 10:15) || 0,6 (4 w sg. + 4 w pl. + 1 du. - 9:15) || 0,6 [5 (łącznie w sg. i du.)

+ 4 w pl. = 9:15]; jeżeli tylko sg. i pl., to 0,64 (9:14) || 0,57 (8:14), np. ciało (8146 SP XVI w.).

Przykłady na zaświadczone w pełni tylko formy sg. i pl.: 0,64 (5 w sg. + 4 w pl. -9:14), np .państwo (2032 SP XVI w.); 0,71 (5 w sg. + 5 w pl. = 10:14) || 0,64 (5 w sg.

+ 4 w pl. = 9:14), np. niebo (5552 SP XVI w.). Wskaźniki fleksyjności podanej przez Statoriusa-Stojeńskiego odmiany łoże¹ to 0,5 (4 w sg. + 3 w pl. = 7:14).

W odniesieniu do podanej wyżej szesnastowiecznej odmiany rzeczowników rodzaju żeńskiego w sg. i pl. i (resztkowo) w du. można mówić o ciągu 9 wskaźników fleksyjności : 0,73 (np. owca) - 0,69 (np. dusza) - 0,67 (np. panna, noga) - 0,65 (np. niewiasta)

-    0,63 (np. dusza) - 0,61 (np. noga) - 0,6 (np. panna) - 0,59 (np. niewiasta) - 0,56 (np. dusza). Rzeczowników rodzaju nijakiego dotyczy odpowiednio ciąg składający się z 4 wskaźników fleksyjności: 0,67 (np. ciało) - 0,6 (np. ciało) - 0,56 (np. miasto)

-    0,5 (np. miasto). Rozpiętość w zakresie homonimii fleksyjnej w odmianie w sg. i pl. szesnastowiecznych rzeczowników rodzaju żeńskiego przedstawia się następująco: wskaźniki (jest ich 6) od 0,79 (np. granica) - 0,71 (np. granica) - 0,64 (np.pani)-0,57 (np. pani) - 0,5 (np. pani) - 0,43 (np. pieśń). Odmianę w sg. i pl. szesnastowiecznych rzeczowników rodzaju nijakiego zdaje się charakteryzować czteroelemen-towy ciąg wskaźników fleksyjności: 0,71 (np. niebo) - 0,64 (np. niebo, państwo, miasto) - 0,57 (np. miasto) - 0,5 (np. łoże).

W pierwszym z wymienionych układów (odnoszącym się do odmiany w sg., pl. i du.) stosunkowo najwięcej oboczności wystąpiło (stosunkowo najbardziej rozbudowana była synonimia fleksyjna) np. w odmianie: a) rzeczowników rodzaju żeńskiego dusza [np. gen. sg. dusze - forma poświadczona 626 razy || duszy (6 x), dat. sg. duszy (292 x), || dusz{e)j (3 x) || dusze (1 x), acc. sg. dusze (968 x) || duszą (1 x), dat. pl. duszam (39 x) || duszom (37 x) SP XVI w., t. VI, 179-180] i b) rzeczownika rodzaju nijakiego ciało [np. loc. sg. ciele (109 x) || ciale (1 x) || ciału (1 x), dat. pl. ciał(o)m (9 x) || dałam (3 x), instr. pl. dały (37 x) || ciałmi (3 x), loc. pl. ciałach (12 x) || cielech (12 x) SP XVI w, t. Iii, 396-397].

1

P. Slatorius, op.cii.. s. 75-76.