318 (30)

SI 8

Obliczając siły P_u, P_u według podanych wzorów, należy wybrać te warunki pracy turbiny, w których siła jest największa. W większości stopni takie warunki zachodzą przy mocy maksymalnej. Wyjątek stanowi stopień regulacyjny turbiny z regulacją napełnieniową, gdzie największe obciążenie łopatek na zginanie zachodzi wtedy, gdy otwarty jest pierwszy zawór regulacyjny (por. rozdział XII — zmienne warunki pracy).

W celu obliczenia naprężeń zginających musimy znać położenie głównych centralnych osi bezwładności profilu I—I i II —II, położenie środka ciężkości 0 oraz momenty bezwładności profilu l_mał, I_min względem osi głównych. Wielkości te podawane są w atlasach profili i nie trzeba ich oddzielnie wyznaczać.

Z wystarczającą dla praktyki dokładnością można przyjąć, że oś I—1 minimalnego momentu bezwładności jest równoległa do cięciwy profilu (rys. XIII.17). Oznaczając kąt między siłą P a osią II —II przez y obliczamy składowe działające prostopadle do osi I —I i II —II:

(XI 11.45)

P, = Pcosy, P₂ s Psiny.

Momenty zginające łopatkę względem osi I -1 i osi II - II wynoszą odpowiednio:

M_x — P y~,

(XIII.46)

M_n = P₂[-

°V.8.A

(XIII.48)

Naprężenie w krawędzi wylotowej — punkt A — wynosi

(XI1I.47)

Podobnie obliczamy naprężenia w punkcie B i C.

Praktyka wskazuje, że obliczenia można znacznie uprościć, gdyż składowa P₂ jest z reguły pomijalna w porównaniu ze składową P,, zaś P, % P. Wobec tego z dobrą dokładnością jest

	Mex	M
$	^0H.fi * . * min
	M-c3	M
	^/mfn

Wskaźniki na zginanie W_K = I_min/<?,, W_B = I_min/e₃ podawane są bezpośrednio w atlasach profili. Moment zginający M we wzorze (XIII.48) obliczamy z relacji (XII 1.41) i (XIII.42).

4.2. Zginanie łopatek długich

Łopatki długie wykonuje się często jako zwijane i ścieniane. Wzdłuż wysokości łopatki zmienia się reakcyjność i gęstość strumienia masowego, a jednocześnie zmienia się typ profilu i kąt jego ustawienia. Ponadto często stopień nie jest ściśle osiowy. Rozkład wymienionych wielkości wzdłuż wysokości łopatki znamy z obliczeń przepływowych (patrz rozdział VII).

Łopatkę długą dzielimy — zgodnie z rozdziałem VII — na pewną liczbę odcinków o jednakowej na ogół długości (rys. XIII. 18).

Rys. XJIU8. Obliczanie momentu zginającego w dowolnym przekroju „* łopatki długiej zwijanej