31

C - gruzełek złożony (t. conglomeratum)

D - gruzełek nabłonkowaty (t. epithelioideum)

E - gruzełek limfoidalny (t. lymphoideum)

F - gruzełek serowaty (t. caseosum)

G - gruzełek wapniejąc (t. calcificatum)

H - gruzełek skamieniały (t. petrosum)

I - gruzełek kostny (t. osseum)

J - gruzełek włóknisty (t. fibrosum)

K - gruzełek szklisty (t. hyaloideum)

L - tzw. gruźliczak (tuberculomata) - zespół gruzełków

TYPY GRUŹLICY WG ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ:

1. GRUŹLICA WYSIĘKOWA - komórki wysiękowe -martwica skrzepowa i serowacenie (caseificatio s. tyrosis)

Płuca -* surowiczo-komórkowe zapalenie (pneumonia gelatinosa): zapalenie złuszczające się (pneumonia desquamativa). Oba procesy powodują serowacenie (pneumonia caseosa) — gruźlica rozpadowa (phtisis florida) 2. GRUŹLICA WYTWÓRCZA —* gruzełek (tuberculum)

Ryc. 16.

PROMIENICA (actinomycosis)

Etiologia: promieniczak Actinomyces bovis s. Streptothrix izraeli (kości u bydła, gruczoł sutkowy u świni),Actinobacillus lignieresi (promienica skóry i narządów wewnętrznych)

Morfologia: guzy i guzki (actinomycomata), formy grzybiaste {actinomycosis fungosa), ropnie {abscessus actinomycoticum), rozrost tkanki łącznej (actinomycosis diffusa s. scleroticum)

Histologia: centralna martwica ropna wokół promieniczaka, na obrzeżu neutrofile, limfocyty, histiocyty, komórki nabłonko-wate i komórki olbrzymie

BOTRIOMYKOZA, CZYLI ZIARNINIAK ROPNY

(,botryomycosis s. granuloma pyogenicum)

Etiologia: bakteria Botryococcus ascoformans

Histologia: tzw. grudki piasecznicy (przypomina owoc maliny lub morwy), na obrzeżu granulocyty (naciek ropny) i młoda ziarnina zapalna (czasem włóknienie i szkliwienie)

61