34 (353)

Żółw błotny (Emys orbicularis)

jedyny i rzadki „pancerny” gad występujący w Polsce

tekst: Piotr Robakowski fotografie: Adam Adamski, www.adamscy.pl

Żółw błotny (Emys orbicularis) jest jedynym współcześnie żyjącym w strefie umiarkowanej gatunkiem z rodzaju Emys. W średniowieczu był tak pospolity, że chwytano go w dużych ilościach i przyrządzano z niego potrawy.

Dziś to już jednak tylko historia. Obecnie żółw ten jest w środkowej części Europy rzadkością. Jego mała liczebność, płochliwość, a także skryty tryb życia powoduje, że niewielu ludziom udało się go ujrzeć w środowisku naturalnym.

Przynależność systematyczna

Należy on do Gromady Gady - Reptilia, Podgromady -Anapsida, Rzędu Żółwie — Chelonia (Testudines), Podrzędu Skrytoszyjne - Cryptodira, Rodziny - Żółwie ziemnowodne Emydidae, Rodzaju - Żółwie botne Emys, do Gatunku - Emys orbicularis, czyli żółw błotny.

Budowa i wygląd

Żółwie błotne mają wydłużony owalny, nieco szerszy w części tylnej oraz wypukły, karapaks, czyli grzbietową część pancerza. Rogowy pancerz złożony jest z 38 dużych wie-lobocznych foremnych tarcz: 5 kręgowych, 8 żebro« 25 tarczek brzegowych. Pancerz brzuszny zwany pb nem jest płaski. Zbudowany jest z 12 tarcz ułożonych \ wzdłużne rzędy. Na powierzchni wszystkich tarcz mog widoczne słoje przyrostów. Plastron z karapaksem pc ny ruchomo dzięki obecności chrzęstozrostów i ścięs Głowa masywna pokryta gładką skórą. Szyja dość pokryta licznymi małymi kropkami i cętkami. Otwór sowę położone blisko siebie prawie na szczycie ka głowy. Duże oczy o okrągłych źrenicach zaopatr w ruchome powieki. Żółwie błotne nie posiadają ot usznych i błon bębenkowych. Szczęki są mocne zaop ne w ostre listwy rogowe. Kończyny ma masywne, a zaopatrzone w ostre, długie, zakrzywione pazury. Ws; kie palce spięte są błoną pławną. Zewnętrzna strona ] nich nóg pokryta twardymi tarczkami. Ogon o ok przekroju dość długi. W obliczu zagrożenia głowa. i wszystkie kończyny mogą zostać całkowicie uk pancerzem grzbietowym. Długość karapaksu może < do 21-26 centymetrów, a szerokość 16-19 centyme