Dodatkowe urządzenia, takie jak diatermia chirurgiczna lub laser i aparat do jono- I forezy, potrzebne rzadziej, mogą być ulokowane poza unitem. Zaprezentowany unit I i układ urządzeń jest przykładem postępu w spełnianiu wymogów ergonomii w pra- I cy zespołu stomatologicznego.
Ważne jest też ulokowanie stolików (asystorów) dla lekarza i pomocniczego dla I asystentki, który służy jej do wielu prac w czasie asysty, przede wszystkim do przy- I gotowywania materiałów. Lodówka niezbędna we współczesnym gabinecie stoma- I tologicznym (przechowywanie materiałów) uzupełnia listę podstawowego umeblo- I wania gabinetu.
Standaryzacja najczęściej używanych zestawów narzędzi, m.in. kasetowy sys- I tern narzędzi (system tray), oraz mechanizacja i automatyzacja niektórych czynno- I ści (dozowniki, miksery, porcjowane materiały) to istotne przykłady zastosowania I racjonalizacji w pracy lekarza stomatologa. Są to zestawy narzędzi diagnostycz- I nych i narzędzi dostosowanych do potrzeb poszczególnych zabiegów leczniczych I (np. boksy z narzędziami endodontycznymi w odpowiednim porządku, tzw. endo- I boksy). Ponieważ narzędzi endodontycznych jest dużo, są drobne, zróżnicowane I w wymiarach i często bardzo do siebie podobne, układa się je w boksie wg uprosz- I czonych kodów (kolorów). W celu ułatwiania pracy lekarzowi (asystentce) produ- I kowane są też np. specjalne kątnice, którymi nabiera się narzędzie endodontyczne I z endoboksu bez dotykania go. Przykładem racjonalizacji jest też umieszczenie ko- I lorowych pasków na kątnicach wskazujących szybkie obroty (pasek czerwony) I i wolne obroty (pasek zielony).
Inny kierunek racjonalizacji pracy stomatologa to narzędzia, których końcówki I powleczono azotkiem tytanu, aby nie przyklejały się do nich materiały, szczególnie I kompozyty.
Szybkie i wygodne przygotowywanie materiałów zapewniają różnego rodzaju I dozowniki, automatyczne mieszalniki, szczególnie amalgamatory, które zamykają I bezpiecznie proces trituracji amalgamatów, podnoszą też jakość przygotowywa- I nych w ten sposób materiałów. Odpowiednia regulacja czasu i szybkości pracy I amalgamatorów pozwala np. na skrócenie czasu trituracji, jeśli materiał jest zbyt I rzadki, i wydłużenie, jeśli jest zbyt suchy. System kapsułek Cap, stosowany do mie- 1 szadeł, został w niektórych przypadkach jeszcze bardziej zracjonalizowany do sys- I temu Aplicap, pozwalającego jednocześnie na bardzo wygodne stosowanie wymię- I szanego materiału (cementy glass-jonomerowe) (ryc. 19).
Ryc. 19. System Aplicap pozwalający na I wprowadzenie materiału (cementu glass-jono- I merowego, materiału złożonego) wprost do fl ubytku z małego pojemnika; pozwala to nawet ■ na jednorazowe użycie materiału (danego I pojemnika).
38