3

- J-

IV. Obróbka toczeniem

Obróbka toczeniem jest jednym z podstawowych sposobów obróbki skrawaniem. Podczas toczenia przedmiot obrabiany obraca się dookoła osi wrzeciona tokarki, wykonując ruch główny obrotowy zwany również ruchem roboczym.

Narzędzie (nóż tokarski) wykonuje ruch niezbędny do wcinania się w przedmiot obrabiany. Ruch ten nazywa się ruchem posuwowym. Ruchy roboczy i posuwowy odbywają się równocześnie podczas obróbki toczeniem (Rys.l).

ruch

posuwowy

Rys. 1 Proces toczenia

powierzchnia powierzchnia skumana Urabiana \ pomerzchnia ry obrobiona

n

Rys. 2 Elementy warstwy skrawanej

1) Parametry skrawania przy toczeniu

Przy toczeniu rozróżnia się technologiczne i geometryczne parametry skrawania (Rys. 2). Technologiczne parametry' skrawania określają ruchy przedmiotu obrabianego i narzędzia: prędkość obrotowa n (obr / min), prędkość skrawania v (m / min), posuw p (mm / obr), głębokość skrawania g (mm) oraz naddatek na obróbkę. Głębokość skrawania i posuw wyznaczają przekrój poprzeczny warstwy skrawanej F = g p (mm ).

Geometryczne parametr}' skrawania określają wymiary i kształt przekroju poprzecznego warstwy skrawanej: grubości warstwy skrawanej a (mm) i szerokości warstwy skrawanej b (mm).

Prędkością skrawania \^rc (m / min) nazywa się drogę, jaką w jednostce czasu przebywa krawędź skrawająca narzędzia względem powierzchni przedmiotu obrabianego, w kierunku głównego ruchu roboczego. Przy toczeniu prędkość skrawania związana jest z prędkością obrotową n (obr / min) i średnicą D (mm) przedmiotu obrabianego i określa się ją następującą zależnością:

TT- D*n

v =------------ ( m / min )

1000

Prędkość skrawania zależy od materiału obrabianego, materiału ostrza narzędzia, rodzaju obróbki (zgrubna, średnio dokładna, dokładna, bardzo dokładna), sztywności układu: obrabiarka - narzędzie - przedmiot obrabiany, geometrii ostrza narzędzia (noża) oraz założonego okresu trwałości narzędzia.

Posuwem p ( mm / obr) nazywamy wielkość przesunięcia się noża tokarskiego w kierunku ruchu posuwowego w czasie jednego obrotu przedmiotu. Mierzony jest w mm na jeden obrót przedmiotu obrabianego. Wielkość posuwu zależy od wymagań technicznych dotyczących gładkości powierzchni i dokładności obrabianego przedmiotu, wytrzymałości narzędzia, wytrzymałości i sztywności oraz sposobu zamocowania przedmiotu obrabianego, wytrzymałości mechanizmu posuwowego i ustalonej głębokości skrawania.