3 (1236)

2.3 Tworzenie liczby mnogiej rzeczownika Formatlon du pluriel

rzeczownik I. m. = rzeczownik I. po]. + -s | une personne - des personnes (osoba - osoby)

mn. w inny sposób, w zależności od formy zakończenia w liczbie

■ Niektóre grupy rzeczowników tworzą I. pojedyńczej:

l.poj.	I. mn.
-s	nie
-X	ulegają
-z	zmianie
-al	-aux
-au	-aux
-eu	-eux
-ail	-aux
-ou	-oux

un bas une croix un nez

un joumal un joyau un cheveu Un travail un genou

-    des bas (pończocha - pończochy)

-    des croix (krzyż - krzyże)

-    des nez (nos - nosy)

-    des journaux (dziennik - dzienniki)

-    des joyaux (klejnot - klejnoty)

-    des cheveux (włos - włosy)

-    des travaux (praca - prace)

-    des genoux (kolano - kolana)

Wyjątki:    • des pneus (opony), des details (szczegóły), des clous (gwoździe), des fous (szaleńcy), des trous (dziury).

□ Zapamiętaj nieregularną formę I. mn.: un oeil - des yeux (oko - oczy).

2.4 Liczba mnoga rzeczowników złożonych Pluriel des substantifs composes

■    Rzeczowniki złożone pisane jako jeden wyraz tworzą I. mn. podobnie jak rzeczowniki proste, np.:

un pourboire - des pourboires (napiwek - napiwki).

Wyjątki:    • monsieur - messieurs (pan - panowie), madame - mesdames (pani - panie),

mademoiselle - mesdemoiselles (panna - panny).

■    W rzeczownikach złożonych połączonych łącznikiem, rzeczowniki i przymiotniki przybierają oznakę I. mn., np.:

un chou-fleur - des choux-f!eurs (kalafior - kalafiory), un cerf-volant - des cerfs-volants (latawiec - latawce).

Uwaga:    • Jeśli pierwszy rzeczownik jest określony przez drugi, tylko pierwszy przybiera oznakę I. mn., np.:

un chef-d’oeuvre - des chefs- d’oeuvre (arcydzieło - arcydzieła).

■    W rzeczownikach złożonych z czasownika i rzeczownika obie ćzęści są nieodmienne, np.:

un gratte-ciel - des gratte-ciel (wieżowiec - wieżowce).

3. PRZYMIOTNIKI ADJECTIFS CłUALIFICATIFS

3.1 Tworzenie rodzaju żeńskiego przymiotników Formation du feminin

przymiotnik r. ż. = przymiotnik r. m. + -e

grand - grandę (duży-duża)

■ Inne sposoby tworzenia r. ż. przymiotników w zależności od końcówki przymiotnika r. m.:

r. m.	r. ż.
-f	-ve
-el	-elle
-et	-ette
-et	-ete
-8	-sse
-er	-ere
-eur	-euse
-X	-sse
-on	-onne
-an	-anne
-en	-enne
•ou	-olie

Uwaga:

actif - active (aktywny - aktywna); narf - naive (naiwny - naiwna)

naturel - naturelle (naturalny - naturalna); cruel - cruelle (okrutny - okrutna)

cadet - cadette (młodszy - młodsza); muet - muette (niemy - niema)

complet - complete (całkowity - całkowita); concret - concrete (konkretny - konkretna);

discret - discrete (dyskretny - dyskretna); inąuiet - inąuiete (niespokojny - niespokojna)

bas - basse (dolny - dolna); ópais - epaisse (gruby - gruba)

Iśger - legere (lekki - lekka); demier - derniere (ostatni - ostatnia)

menteur - menteuse (kłamliwy - kłamliwa); trompeur - trompeuse (oszukańczy - oszukańcza)

roux - rousse (rudy-ruda); faux - fausse (fałszywy - fałszywa)

bon - bonhe (dobry - dobra); mignon - mignonne (milutki - milutka)

paysan - paysanne (wiejski- wiejska)

europóen - europeenne (europejski- europejska)

fou - folie (szalony - szalona); mou - molle (miękki - miękka) • Szczególne formy rodzaju żeńskiego tworzą następujące przymiotniki:

blanche (biały - biała) sśche (suchy - sucha) frafche (świeży - świeża) favorite (ulubiony - ulubiona)

grec

public

long

malin

vieux

grecąue (grecki - grecka)    blanc

publiąue (publiczny - publiczna)    sec

longue (drugi - długa)    frais

malignę (złośliwy - złośliwa)    favorl

yiellie (stary - stara)