342 343 (4)

— — 1), jak łatwo jest wyprowadzić z zależności (7.38), wprowadza do wzmacniacza ze sprzężeniem zwrotnym zniekształcenia częstotliwościowe i przesunięcia fazowe, określone przez zależności:

M,_p—l ps* — (Mf— 1) -

fika

l+fi_uk_u

fik*

(7.41)

gdzie Mf — współczynnik zniekształceń częstotliwościowych pętli sprzężenia zwrotnego, równy stosunkowi jej współczynnika przenoszenia napięcia na średnich częstotliwościach fi_tl do modułu fi na rozpatrywanej częstotliwości.

Z (7.41) wynika, że częstotliwościowe zależne ujemne sprzężenie zwrotne wprowadza do wzmacniacza zniekształcenia częstotliwościowe i przesunięcia fazowe przeciwne do istniejących w pętli sprzężenia zwrotnego.

Na rys. 7-9 w celu zilustrowania przedstawiono kilka najprostszych obwodów częstotliwościowo zależnych, charakterystyki częstotliwościowe współczynnika fi dla tych obwodów oraz wypadkowe charakterystyki częstotliwościowe wzmacniacza ze sprzężeniem zwrotnym. Tak na przykład, wprowadzenie do pętli

Rys. 7-9. Proste układy zależnego od częstotliwości sprzężenia zwrotnego

a, b — Ich charakterystyki częstotliwościowe: c — częstotliwościowe charakterystyki wzmacniaczy otrzymywane przy wprowadzeniu tych układów w obwód ujemnego sprzężenia zwrotnego

ujemnego sprzężenia zwrotnego układu RC, przedstawionego w lewej górnej części rysunku, mającego opadającą na górnych częstoliwościach charakterystykę częstotliwościową, powoduje podniesienie charakterystyki częstotliwościowej wzmacniacza ze sprzężeniem zwrotnym na tych częstotliwościach.

To zjawisko można wytłumaczyć w następujący sposób. Układ RC przenosi napięcie ujemnego sprzężenia na wejście urządzenia na średnich i dolnych częstotliwościach, co wywołuje silny spadek wzmocnienia na tych częstotliwościach. Natomiast na górnych częstotliwościach napięcie sprzężenia 'zwrotnego na wyjściu układu maleje i wzmocnienie maleje mniej. Prowadzi to do podniesienia charakterystyki urządzenia na górnych częstotliwościach.

Z tego względu częstotliwościowe zależne ujemne sprzężenie zwrotne stosuje się w celu uzyskania różnorodnych zmian charakterystyk częstotliwościowej i fazowej — na przykład, w celu skorygowania charakterystyk w zakresie dolnych, średnich i górnych częstotliwości, w celu skonstruowania wzmacniaczy selektywnych itd.

Charakterystyki wzmacniacza z ujemnym sprzężeniem zwrotnym (częstotliwościową i fazową) można wykreślić na podstawie charakterystyk częstotliwościowej i fazowej samego wzmacniacza i pętli sprzężenia zwrotnego. Po prostych przekształceniach wyrażenie (7.5) można przedstawić w postaci

(7.42)

1    1    -

stąd wynika, że wektor —-jest różnicą wektorów — i p.

*utp    ku

Charakter wykresu zależy od tego. czy polaryzacja sygnału zmienia się w układzie wzmacniacza, czy w pętli sprzężenia zwrotnego, co przekształca

Rys 7-10 Wykreślne przedstawienie charakterystyki częstotliwościowej i fazowej wzmacniacza z zależnym od częstotliwości sprzężeniem zwrotnym

sprzężenie zwrotne w ujemne, jednakże kształt wykresu od tego nie zależy. Na rys. 7-10 przedstawiono przypadek zmiany polaryzacji w pętli sprzężenia zwrotnego. Podczas sporządzania wykresu obliczenia i wyniki należy przedstawić w postaci następującej tabeli:

343