Założenie, że jest ono prawdziwe prowadzi natychmiast do wniosku, że jest tak, jak zdanie to stwierdza czyli, że jest prawdziwe. Jeśli załóżmy przeciwnie, że jest fałszywe, to nie jest tak jak zdanie stwierdza, czyli zdanie nie jest fałszywe, zatem jest prawdziwe. Pojawiła się sprzeczność. W tym rozumowaniu w sposób istotny skorzystaliśmy z zasady dwuwartościowości. Gdyby tej zasady nie przyjąć, powyższego rozumowania nie dałoby się przeprowadzić.
Logicy do dzisiaj nie poradzili sobie w sposób ostateczny z powyższym paradoksem. Jedno z rozwiązań opiera się właśnie na odrzuceniu zasady dwuwartościowości.
I WNIOSKOWANIE := dowolny skończony, co najmniej dwuwyrazowy ciąg zdań. Ostatnie 1 zdanie w tym ciągu nazywamy wnioskiem, zaś wszystkie inne przestankami wnioskowania.
Weźmy następujące przykłady wnioskowań: PRZYKŁADY. 1. Jeśli pada deszcz, to jezdnia będzie mokra. 2. Pada deszcz. | |
3. |
Jezdnia będzie mokra. |
1. |
Jeśli pada deszcz, to jezdnia będzie mokra. |
2. |
Nie padał deszcz. |
3. |
Jezdnia nie będzie mokra. |
1. |
Jeśli pada deszcz, to jezdnia będzie mokra. |
2. |
Jezdnia nie jest mokra. |
3. |
Nie padał deszcz. |
1. |
Jeśli pada deszcz, to jezdnia będzie mokra. |
2. |
Jezdnia nie będzie mokra. |
3. |
Nie pada deszcz. |
Podane zostały cztery przykłady wnioskowali. Zadaniem obecnego etapu wykładu logiki jest wyposażenie studenta w intersubiektywne i efektywne narzędzie logiczne, które pozwoli mu na odróżnienie wnioskowania poprawnego logicznie, od wnioskowań niepoprawnych logicznie. Owo narzędzie będzie miało wartość ogólną, polegającą na tym, że student będzie umiał odróżniać dowolne wnioskowania (pewnego typu) poprawne logicznie od wnioskowań niepoprawnych logicznie. Spośród podanych powyżej wnioskowań tylko pierwsze i czwarte są poprawne, zaś pozostałe dwa - niepoprawne logicznie. Jeśli głębiej się zastanowić, to ‘wyczujemy' ową poprawność sami. Zadaniem logiki jest uniezależnić się w ocenie poprawności wnioskowań od subiektywnego ‘wyczucia' i zobiektywizować metodę oceny poprawności.
SCHEMAT := wyrażenie pewnego języka, w którym występują (w jakiś sposób zaznaczone) puste miejsca do wypełnienia._