44 (277)

88 • Kurs Dwudniowy

Korkociąg

Powstaje w wyniku niesymetrycznego przeciągnięcia. Napełniona połowa skrzydła przemieszcza się do przodu, natomiast przeciągnięta cofa się. Układ wpada w rotację i osiąga dużą prędkość opadania. Pilot na ogół odczuwa ściąganie do tyłu i na bok. Jeśli skrzydło obraca się szybciej niż pilot, istnieje niebezpieczeństwo skręcenia taśm i linek. Korkociąg zawsze jest wynikiem złych reakcji pilota i braku wyczucia paralotni. Może wystąpić przy nadmiernej reakcji linką sterowniczą

na podwinięcie boczne, niewłaściwym wykonaniu spirali, niesymetrycznym wyprowadzaniu z przeciągnięcia lub próbie wykonania zakrętu podczas lotu z bardzo małą prędkością, a także po przeciągnięciu taśmami B i podwinięciu czołowym. Może się zdarzyć także przy' próbie wykonania zakrętu podczas nierozpoznanego spadochronowania. Do korkociągu można doprowadzić przy niewłaściwych reakcjach po każdym stanie lotu, w' którym paralotnia nie miała prędkości postępowej.

WY JŚCIE Z KORKOCIĄGU

W celu przerwania korkociągu pilot musi całkowicie poluzować linki sterownicze. Ruch powinien być płynny. Szybkie odpuszczenie doprowadza do gwałtownego wyskoczenia skrzydła przed pilota. Niektóre paralotnie (wyczynowe) z odpuszczonymi linkami nadal opadają w korkociągu i trzeba zakończyć go przez pełne przeciągnięcie. Wymaga to jednak dużej wysokości i doświadczenia. Przede wszystkim linki muszą być całkowicie poluzowane, bo nawet lekkie ich przytrzymanie może uniemożliwić wyjście z rotacji. W miarę ćwiczeń podczas treningu bezpieczeństwa pilot nabiera wprawy w sposobie i tempie odpuszczenia linek sterowniczych. Gdy w korkociągu skrzydło obraca się szybciej niż pilot i linki zaczynają się skręcać, należy jak najszybciej złapać wysoko taśmy nośne i rozciągnąć na boki. Jeśli mimo tego skrzydło nadal skręca linki, jest to sytuacja wymagająca użycia systemu hamującego.

Spadochronowanie

To specyficzny rodzaj przeciągnięcia. Skrzydło wygląda na prawidłowo napełnione i niedoświadczony pilot może odnieść wrażenie normalnego lotu. Niezbędna jest umiejętność rozpoznawania tego stanu.

Paralotnia nie ma prawie prędkości postępowej. Zmniejsza się szum wiatru i linek. Spada siła na linkach sterowniczych. Prędkość opadania może przekraczać prędkość opadania na systemie hamującym. Ze względu na wypuszczanie nadmiaru powietrza spod skrzydła opadaniu mogą towarzyszyć gwałtowne, nieregularne wahnięcia. Podczas wahnięć występują chwilowe duże przyrosty prędkości opadania, połączone ze zdecydowanie niekorzystną (w przypadku zetknięcia się z ziemią)

pozycją pilota. Po wahnięciu sytuacja pozornie się stabilizuje. Po chwili może dojść do następnego wahnięcia. Paralotnia może wejść w spadochronowanie podczas powolnego lotu i gwałtownej zmiany wiatru, a także przy wyprowadzaniu z przeciągnięcia (szczególnie przeciągnięcia taśmami B) i po podwinięciu czołowym.

Do spadochronowania można doprowadzić po każdym stanie lotu, w którym paralotnia nie miała prędkości postępowej. Większość paralotni w chwilę po zwolnieniu linek sterowniczych rozpędza się. Skrzydło należy wtedy przyhamować, aby się nie podwinęło. Jednak nie za mocno, by nie wejść ponownie w spadochronowanie.

Niebezpieczne Stany Lotu • 89

USTALONE SPADOCHRONOWANIE

Gdy po zwolnieniu linek sterowniczych spadochronowanie utrzymuje się, to mamy do czynienia ^ ze spadochronowaniem ustalonym i jest ono cechą niektórych rodzajów paralotni.

W YPROWADZENIE STANDARDOWE

Jeżeli spadochronowanie ustaliło się i paralotnia nie reaguje na odpuszczanie linek sterowniczych, należy rozpędzić skrzydło wypchnięciem obu nośnych taśm A do przodu. Podczas wypchnięcia taśm A uchwyty sterownicze należy trzymać w dłoniach. Podczas rozpędzania skrzydła należy pamiętać o niebezpieczeństwie podwinięcia się krawędzi natarcia. Gdy spadochronowanie nastąpiło na wysokości uniemożliwiającej zadziałanie systemu hamującego i jest za nisko na wyprowadzenie standardowe, należy przygotować się do lądowania spadochronowego.

Użycie Systemu Hamującego

W opisanych powyżej sytuacjach doświadczony pilot, znając wysokość, może podjąć próbę wyprowadzenia skrzydła. Jednak nie zawsze kończy się ona powodzeniem. Pamiętaj, system hamujący służy do awaryjnego przyziemienia na wypadek uszkodzenia paralotni lub zderzenia w powietrzu oraz

we wszystkich innych sytuacjach, gdy paralotnia nie zapewnia Ci bezpiecznego lądowania. Gdy kiedykolwiek uznasz, że sytuacja Cię przerasta, nie zwlekaj z użyciem systemu hamującego do ostatniej chwili. Jeśli go użyjesz, musisz przygotować się do lądowania spadochronowego.

LĄDOWANIE Z DUŻĄ PRĘDKOŚCIĄ PIONOWĄ

Przy zetknięciu z ziemią siła uderzenia i przeciążenie zależą od drogi, na której prędkość zostanie wytracona. Przy prawidłowym lądowaniu spadochronowymi ze sprężystym, elastycznym przysiadem droga hamowania wynosi około 0,6 m. Natomiast przy twardym lądowaniu tia wyprostowane nogi lub upadku w niewłaściwej pozycji, np. na bok lub na plecy, wynosi około 0,05 m. Tabela ilustruje wielkość przeciążenia w zależności od prędkości i sposobu zetknięcia z ziemią oraz wysokość, z jakiej należy zeskoczyć, aby osiągnąć określoną prędkość opadania.

Wysokość zeskoku w m	0,05	0,17	0,39	0,70	1,10	1,60	2,15	2,80
Prędkość w m/s	1	2	3	4	5	6	7	8
Przeciążenie przy lądowaniu prawidłowym	1,1	1,3	1,8	2,4	3,1	4,1	4,9	6,4
1 Przeciążenie przy twardym | lądowaniu	2,0	5,1	10,2	17,3	26,5	37,7	51,0	66,3

Prędkość zetknięcia z ziemią, w niektórych niebezpiecznych stanach lotu może przekraczać wartości podane w tabelce. Prędkość opadania paralotni wynosi około 1,2 m/s. Prędkość opadania na systemie hamującym wynosi około 6 m/s. Przy" prawidłowym lądowaniu nogi pilota ważącego 80 kg będą musiały udźw ignąć ciężar około 325 kg. Przy twardym lądowaniu siła uderzenia zwiększy się do około 3020kg. Natomiast 25 cm protektor jest w stanie zmniejszyć przeciążenie w twardym lądowaniu do wartości około 7,1, a silę uderzenia do około 570 kg.

LĄDOWANIE SPADOCHRONOWE

Przygotuj się do lądowania. Jeżeli znosi Cię wiatr, spróbuj ustawić się plecami do niego. Przyjmij pozycję pionową. Złącz nogi w kolanach i stopach, lekko je ugnij. Ląduj na ugięte nogi, ze sprężystym, elastycznym przysiadem. W czasie lądowania nie staraj się utrzymać na nogach za wszelką cenę. Po przyziemieniu wykonaj płynny przewrót. Jeżeli po wylądowaniu wlecze Cię wiatr, spróbuj wstać i zgasić czaszę systemu hamującego przez jej obiegnięcie. Przy silniejszym wietrze możesz mieć trudności ze wstaniem. Zgaś czaszę, ściągając kilka dolnych linek nośnych. Jeżeli ciągnie Cię w pozycji na plecach, najpierw się odwróć.

2