47 (266)

Koszty pracy maszyn leśnych

Przykład 12

Zakład Usług Leśnych „Drwal” świadczy usługi w zakresie zrywki nasiębiernej i zręb-kowania surowca drzewnego. Roczny rozmiar zrywki oszacowano na poziomie 9000 m³, natomiast zrębkowania na poziomie 5000 m³. Cena i jednostkowy koszt zrywki 1 m³ surowca wynoszą odpowiednio 33 zł i 28 zł. W przypadku zrębkowania: cena usługi -28 zł/m³, jednostkowy koszt zmienny 25 zł/m³. Koszty stałe przedsiębiorstwa w rozpatrywanym okresie wynoszą45 000 zł.

Jednostkowa marża pokrycia poszczególnych rodzajów usług stanowi: 5 zł dla ziywki (33 zł - 28 zł) i 3 zł dla zrębkowania (28 zł - 25 zł), co po uwzględnieniu rocznego rozmiaru świadczenia poszczególnych usług daje marżę: dla zrywki - 45 000 zł (9000 m³ x 5 zł), dla zrębkowania - 15 000 zł (5000 m³ x 3 zł).

Suma marż pokrycia poszczególnych rodzajów usług daje całkowitą marżę pokrycia w wysokości 60 000 zł.

Wskaźnik narzutu kosztów stałych wynosi:

_{WNK =}^± = ⁴⁵⁰⁰⁰ = 0.75 ^r M 60000

Wielkość ta oznacza, że na 1 zł marży pokrycia przypada 0,75 zł kosztów stałych.

Narzut kosztów stałych dla poszczególnych rodzajów usług wynosi: zrywka -    0,75 x 45 000 zł = 33    750 zł

zrębkowanie -    0,75 x 15 000 zł - 11    250 zł

razem    45 000 zł

Ilościowy próg rentowności:

Zrywka- HZ⁵⁰- 6 750 m³ 5

Zrębkowanie -    ^⁵⁰= 3 750 m³

3

Wartościowy próg rentowności:

Zrywka -    6 750 x 33 = 222 750 zł

Zrębkowanie -    3 750 x 28 = 105 000 zł

Całkowity wartościowy próg rentowmości wynosi 327 750 zł (222 750 zł + 105 000 zł), a całkowity zysk z prowadzonej działalności 15 000 zł (60 000 zł - 45 000 zł). Jest to nadwyżka całkowitej marzy pokrycia nad kosztami stałymi.

W przypadku, kiedy koszty stałe w produkcji wieloasortymentowej są przypisane w całości do przedsiębiorstwa, wartościowy próg rentowmości wyraża stosunek kosztów stałych do udziału całkowitej marży pokrycia ze wszystkich wyrobów w przychodach ich sprzedaży:

o ^Ks

P„ = Jj- (32)

gdzie:

U - wskaźnik udziału całkowitej marży pokrycia w przychodach ze sprzedaży.

Z kolei wskaźnik udziału całkowitej marży pokrycia w przychodach ze sprzedaży wyraża formuła:

U - Całkowita marża pokrycia / Przychody ze sprzedaży    (33)

47