50 (21)

50

/. PodstaMwr wtaśthk/tM techniczne materiahhc bodawUMSth

Aiomisiyczpy model dynlokacji oparty jest iu Istnieniu tzw. przemiesrczeó. Rysunek 1.23 ilustruje idmulycziue istotę lego ^jawiika. Pimii pp pr/edttHU płaszczyznę poiitfu.

p

p

p

RywNNfc I.Wi Schemat; Moobtjsh ny OydoUcji («8 |2|>

Górna część jest pod działaniem siły f\. dolna uł pod wpływem siły fi, które to powodują połliz| (ryt. 1.25a). Na rysunku I -25b widać górną część prze Miniętą i lewej strony o jeden odstęp atomowy. Jak widać, poślizg się rozpoczęli dalej H odbywa (be/ dostarczania dodatkowej energii z zewnątrz), aż do zatrzymania na granicy jakiejś przeszkody, np. na granicy ziarna (konglomeratu polikrystalicznego). Rysunek l.25c przedstawia stan po dokonanym poślizgu, z którego widać, że sieć przestrzenna nic uległa zniekształceniu, jedynie zmienił się kształt kryształu.

W ten sposób tłumaczy się obserwowany w praktyce inżynierskiej zadziwiający na pierwszy rzut okn fakt przypadków spękania dużych konstrukcji stalowych be/ udziału istotnych bodźców energetycznych, co stoi w sprzeczności 1 obliczeniami teoretycznymi uwzględniającymi energię aktywacji pojedynczych atomów (jonów) siatki krystalograficznej materiału.

Podczas przebiegu dyslokacji powstają w materiale naprężenia elastyczno* , -sprężyste o dużej energii (rys. 1.25b). Naprężenia te mogą powodować również j wygięcie płaszczyzny poślizgu w danym mięjwu. np. w miejscu istniejącegfl wakansu (rys. 1.26), i zablokowanie dalszej dyslokacji.