59 (23)

Najszerzej stosowane są podwójne zbiorniki stabilizacyjne typu Flume (od nazwy firmy produkującej takie urządzenia). Są to dwa wysokie przyburtowe zbiorniki, połączone u dołu kanałem (kanałami) o duży m przekroju (rys. 51 i 53). Wewnątrz kanałów często montowane są przepustnice regulacyjne. Dostrojenie zbiorników do falowania przeprowadza się regulacją poziomu wody i nastawami przepustnic.

Działanie tej odmiany biernych zbiorników pokazano poglądowo na rysunku 52. który przedstawia koły sanie na fali regularnej statku nie mającego urządzeń stabilizacyjnych oraz takiej samej jednostki wyposażonej w zbiorniki typu Flume.

Stosowane są również rozw iązania konstrukcyjne bez przepustnic w kanałach, ale z zaworami dławiący mi instalowanymi na wy lotach rurociągów odpowietrzających zbiorniki (rys. 53b). Niektóre instalacje, prócz kanałów wodnych, w dolnych częściach zbiorników mają kanał powietrzny (kanały), łączący górne części zbiorników, w którym umieszczona jest przepustnica regulacyjna. Dostrojenie pracy zbiorników do falowania może się odbywać, prócz regulacji poziomu wody, również poprzez dławienie przepływu powietrza w górnym kanale łącznikowym lub na wylotach rurociągów odpowietrzających zbiorniki. Zbiorniki Flume z kanałem powietrznym pokazane są na rysunku 53c.

Skuteczność działania biernych zbiorników stabilizacyjnych można prześledzić na tak zwanym wykresie rezonansowym (rys. 54). Na osi poziomej wykresu naniesiony jest współczynnik zestrojenia, równy stosunkowi okresu kołysań własnych statku do okresu fali regularnej działającej na kadłub statku. Wartości 1,0 na tej osi odpow iada rezonans, czyli zgodność okresów wymuszeń i kołysań własnych. Na osi pionowej naniesione są wartości współczynnika wzmocnienia, wyliczanego jako relacja amplitudy kołysania statku na fali do maksymalnego kąta nachylenia skłonu fali. Wykres przedstawia krzywą odpowiedzi na falę statku bez. urządzeń stabilizacyjnych (linia przerywana) oraz krzywą odpow iedzi na falowanie statku wyposażonego w zbiorniki typu biernego (ciągła linia gruba). Z porównania obu krzywych wynika, żc w rejonie rezonansu bierne zbiorniki dobrze tłumią koły sania, natomiast w obszarach odległych od rejonu rezonansu koły sania statku ze zbiornikami są większe niż statku bez zbiorników (dla bezpieczeństwa statku w tych zakresach zbiorniki nie powinny być używane). Wyłączenia systemu stabilizacji z biernymi zbiornikami dokonuje się drogą opróżnienia zbiorników z wody lub ich całkowitego napełnienia.

•ilizacyjnymi; M* moment przechylający od fali.