116
5. Oblicza się procentowy rysk pływem* po ortodromie (Ad^) Po podstawieniu do zależność <3.1) otrzymuj* uą:
116
Ad%
• 100-
Obliczone wyżej wyniki należy traktować orientacyjnie. ponieważ występujące we wzorze na zysk pływania po ortodrorm* wartości d^ oraz nie posiadają wspólnej płaszczyzny odniesienia.
Długość łoksooromy (d|Q||) liczona jest bowiem na powierzchni Ziemi przyjętej za elipsoidę obrotowa, a długość ortodromy (d^) na powierzchni Ziemi przyjętej za kulę. O ile w odniesieniu do ocen zgrubnych fakt ten można pominąć, o tyle podczas stosowania analiz szczegółowych stanowi to poważny błąd. który może w efekcie doprowadzić do formułowania błędnych wniosków (por. 3.21.
W celu uzyskania wyników porównywalnych należy przeliczyć długość loksodromy z elipsoidy obrotowej na kulę Osiągnie się to przez obliczeni* występującej we wzorze (33) wartości powiększonej szerokości (AV) według zależność (3 5). a nie z tablicy 25 (TN 74). Otrzyma się wtedy następując* wyniki:
AVfc - -2332.24' (—2321,9')
KOd^ • S 57°39.4'W - 237°39.4' (237°463*l
d^ - 3617,8 Mm (35283 Mm)
Ad% - 1,70% (2.01%).
Dla porównania podano w nawiasach wartość uzyskane dla elipsoidy. Jak stwierdzono, występujące różnice nie powodują żadnych zmian w praktycznych poczynaniach, są ona istotne jedynie przy analizach szczegółowych W rzeczywistości neleżełoby zarówno onodromę. jak i lokiodromę rozpatrywać przy założeniu, że Ziemia jest elipsoidą obrotową W tej sytuacji obliczanie elementów ortodromy i loksodro-my stałoby »«f bardzo uciążliwa i niemożliwe baz użycia minikompute ra. Z tego wzglądu prościej jest przeliczyć loksodromą na kulą. W Drak ty ca jadnakże. dla upraszczania obliczeó, wykorzystują s»ą Tablica Nawigacyjna, w których powiększona szerokość (V) obliczona została dla elipsoidy Krassowskiego. Obliczania jaj wartość dla kuli jest w praktyce zbyt uciążliwa i w nawigacji mało przydatna
Otrzymana wartość Ad% - 2.01% (1.70%) mawiała mówi o faktycznym zysku pływania po ortodromie Bardziej przekonywającą I przemawiającą do wyobraźni jest wartość różnicy długości loksodro my I ortodromy Ad ■ 71,0 Mm (59.9 Mm). Taka różnica dróg wy stąpi oczywiście wówczas, gdy popłynie ściśle po ortodromie W ptak tyce. w związku z tym, że ortodroma na mapie w odwzorowaniu Mer katora jest linią krzywą, staja sią to niemożliwe Popłynąć należy wiąc nie po ortodromie. lecz po odcinkach loksodrom. co w rzeczywistości daje mniejszy zysk.
3.2. SPOSOBY APROKSYMACJI ORTOOROMY ODCINKAMI LOKSODROM
Droga statku, za wzglądu na istniejące wskaźniki kursu, może być realizowana jedynie w postaci ioksodromy. W praktyce wiąc on<y dr om a trzeba aproksymować odcinkami loksodrom. Zysk. jaki wystąpi przy pływaniu po ortodromie. bądzie wiąc w dużej morza zależeć od