67 (185)

zniesione. Ulegająnatomiast wzmocnieniu poniżej uszkodzenia ze względu na przerwanie włókien górnego neuronu ruchowego, biegnącego w drogach piramidowych do komórek przednich rogów rdzenia poniżej miejsca uszkodzenia. Oczywiście odruchy powyżej miejsca uszkodzenia pozostają normalne. Często istnieje obszar przeczulicy, odpowiadający górnej granicy uszkodzenia.

W uszkodzeniach móżdżku lub uszkodzeniach pozapi-ramidowych odruchy są mało zmienione.

Odruchy mają bardzo duże znaczenie diagnostyczne w chorobach neurologicznych.

1.5. ZMIANY ODŻYWCZE (TROFICZNE)

Zanik mięśni jest cechą charakterystyczną wyłącznie dla uszkodzeń dolnego neuronu czuciowego i nie występuje w innych typach chorób nerwowych, chyba że jest rezultatem bezczynności.

Przy uszkodzeniach dolnego neuronu ruchowego lub nerwów czuciowych mogą również występować zmiany w obrębie skóry, paznokci, kości lub stawów. Skóra staje się połyskująca, czasami grubieje i twardnieje, paznokcie nienormalnie wykrzywiają się i pojawiają się na nich podłużne smugi. W okolicy dotkniętej zmianami chorobowymi może występować zwiększone lub zmniejszone wydzielanie potu. Na skórze mogą pojawiać się owrzodzenia, które goją się bardzo wolno. Kości stają się kruche i łatwo ulegają złamaniom. U dzieci dochodzi do zahamowania wzrostu. W stawach mogą występować zmiany artretyczne lub mogą stać się one miejscem silnego wysięku (stawy Charcota).

r

1.6. OBJAWY CZUCIOWE

W zakresie objawów czuciowych mogą występować:

•ból,

•    anestezja (anaesthesia),

•    spaczone czucie - parestezja (paraesthesia),

•    przeczulica - hiperestezja (hyperaesthesia).

Ból - jest wywołany uciskiem wywieranym na czuciowe włókna nerwowe, w obrębie lub na zewnątrz ich osłonek, przez produkty zapalenia, przemieszczonąkość, tworzącąsię kostni-nę, tkankę bliznowatą itp.

Anestezja - pojęcie to oznacza utratę czucia, spowodowaną przerwaniem nerwów lub dróg czuciowych.

Anestezja wywołana urazem nerwów obwodowych Należy pamiętać o istnieniu dwóch rodzajów czucia -powierzchniowego i głębokiego. Czucie powierzchniowe, czyli skórne, można podzielić na: czucie protopatyczne i czucie epikrytyczne przewodzone przez włókna.

Protopatyczny typ czucia odpowiada za odbieranie bodźców bólu, ucisku i notowanie dużych różnic temperatury, a typ epikrytyczny reaguje na lekkie dotknięcia, drobne różnice temperatury i pozwala określić miejsce działania bodźca na skórę (tzn. informuje, który jej odcinek i gdzie jest dotykany, oraz czy w jednym czy w kilku miejscach jednocześnie itp.).

Czucie głębokie jest to czucie mięśni, ścięgien stawów i kości. Pobudzenia powstające w tych narządach stanowią czucie mięśniowe (informuje mózg o stanie skurczu lub rozluźnienia mięśni) i stawowe (informuje mózg o ustawieniu stawów) lub - w przypadku kości - czucie wibracji. W narządach tych może być również odczuwany ból i ucisk.

139