68 (172)

70 Rozdział 3

Maksymalna wielkość wskaźnika zmianowości wynosi 3, a różnica pomiędzy tą wielkością, a faktycznie osiągniętym lub planowanym wskaźnikiem świadczy o rezerwach czasu pracy maszyn i urządzeń.

Analiza ekstensywnego wykorzystania środków trwałych nie daje jeszcze pełnego obrazu poziomu ich wykorzystania. Intensyfikacja wykorzystania parametrów technicznych maszyn oraz właściwa organizacja stanowisk roboczych pozwala na zwiększenie produkcji w jednostce czasu pracy maszyn, a więc na wzrost ich wydajności.

Intensywność wykorzystania maszyn i urządzeń produkcyjnych można badać za pomocą różnie konstruowanych wskaźników, sprowadzających się do ogólnej postaci:

(3.27)

W = —

' ^r mf

gdzie: W_in, - wskaźnik intensywnego wykorzystania maszyn,

Wf — faktyczna wydajność maszyn i urządzeń (produkcja na 1 masz. godz),

w_p - wydajność teoretycznie możliwa do osiągnięcia, potencjalna.

Wielkość tego wskaźnika uzależniona jest od wielu czynników takich jak: parametry techniczne maszyny, struktura czasu pracy, równomierność obciążenia stanowisk pracy, stopień zużycia maszyn, kwalifikacje robotnika itp.

Ogólną charakterystykę wykorzystania maszyn i urządzeń technicznych daje wskaźnik integralnego wykorzystania określający jednocześnie wykorzystanie mocy maszyn i urządzeń oraz wykorzystanie czasu pracy. Można go obliczyć jako iloczyn wskaźników wykorzystania intensywnego (wsk. wydajności) i ekstensywnego (wsk. nominalnego wykorzystania czasu pracy).

=^wmr^w.h    (3.28)

O łącznym wykorzystaniu środków trwałych informuje też wskaźnik wykorzystania zdolności produkcyjnej, czyli:

Wzd = —    (3.29)

ZdP

gdzie:    Wzd - wskaźnik wykorzystania zdolności produkcyjnej,

P - wielkość wykonanej produkcji,

ZdP - zdolność produkcyjna.