Enzymy - c. d.
- białka proste - za właściwości katalityczne odpowiadają łańcuchy boczne aminokwasów w łańcuchu polipeptydowym
- o strukturze trzeciorzędowej - złożone z pojedynczego łańcucha polipeptydowego
- o strukturze czwartorzędowej - złożone z kilku łańcuchów polipeptydowych
- białka złożone - do działania potrzebują obecności związku o charakterze niebialkowym (koenzymu)
Wszystkie enzymy białkowe posiadają centrum aktywne odpowiedzialne za wiązanie substratu
Budowa miejsca (centrum) aktywnego
Miejsce aktywne to obszar, który wiąże substraty oraz dostarcza reszt amiriokwasowych. biorących bezpośredni udział w tworzeniu i rozrywaniu wiązań w cząsteczce substratu
• miejsce aktywne zajmuje małą część całkowitej objętości cząsteczki enzymu
• jest układem przestrzennym złożonym z łańcuchów bocznych aminokwasów leżących w różnych pozycjach liniowej sekwencji aminokwasów
• w połączeniach substratów z enzymami biorą udział słabe siły wiązania
• miejsca aktywne są zagłębieniami łub szczelinami
• substrat musi mieć odpowiedni kształt, by mógł pasować do miejsca aktywnego
- białka proste
- białka złożone - zawierają kofaktor (jednostka niebiałkowa)
Kofaktorami mogą być:
• jony metalu
• złożone cząsteczki organiczne - koenzymy
HOLOENZYM = APOENZYM + KOENZYM/GRUPA PROSTETYCZNA
białko złożone część białkowa część niebiałkowa
V
Koenzym - luźno związany z białkiem enzymu
• łatwo oddysocjowuje od białka enzymu
• można go oddzielić od enzymu przez dializę (bez zniszczenia struktury białka enzymatycznego)
Grupa prostetyczna - jon metalu łub koenzym związane z enzymem
kowalencyjnie
• silnie związana z białkiem enzymu
• można ją oddzielić niszcząc strukturę białka
Rodzaj cząsteczki |
Rola w katalizowanej reakcji |
Jony metaSł | |
Fe2* lub Fe3* |
Utlcmeme/redukcja |
Cu* lub Cu2* |
Utlenianie/redukcja |
Zn2* |
Wspomaga wiązanie NAD* |
Biotyna |
Przenosi - COCr |
Koenzym A |
Przenosi - CH-- Ch3 |
NAD* |
Przenosi elektrony |
FAD |
Przenosi elektrony |
ATP |
Dostarcza/magazynuie energię |
Grup* p#zna
Hem Wia.zejony 02i elektrony
PAD Przenoś* elektrony
NAD+/NADH - dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy NADP^/NADPH - fosforan dinukłeotydu nikotynoamidoadeninowego
R
suacyna witamina PP
o
s
c
2*
NH
iw
{czynni uflfnancy*
£ ZyiUli II 0*7.flO?
vtv, ł
V.
\\
\
R
B
-Lk? ?
Adenina
NAD*"
forma
utleniona
W NADP*ta grupa hydroksylowa jest zestryfikowana reszta fosforanowa
o
h » •. r
•—f] j NM'- tub :?
N ri " H ’
!
« *
NA DH
forma zredukowana
1 0 i ►
0.8 l
r
£ 0.6 i
T
Al
<*
/
w
/
k
o 0.4 i-
< 0.2 I
O.o U4.---i—
Oxtdized \IWAD* )
V
\
4* .i
Reduced (NADHJ
/
j—: j
220 240 260 280 300 320 340 360 380 Wdvelenglh (nm|