19.3.1. Badanie kliniczne
L>Ui}*»Hłslyk;i w osteoporozie pownirn obejmować: wywiad. biKlułiic przedmiotowe ora/. biuJsmui «.loilłitkowv. W wywiad/.ic nafc&y uwzględnić pr/e.Ht* wszystkim obrtcnosć e-/ynnifc<>\v ryzyka osteoporozy /.wiązanych z. cryhcm Życia tnu*hi aktywność li/ycz.nu. pocbti ju»!ć mi upadki). odżywianiem {.niskie spożycie wapnia i witaminy !>,. używki), niedoborem masy ciała, czynnikami genetycznymi Ważnym elementem di ugnijmy ki jest wyklue/citic ehorY»l:» współ ist-nicjitcych oraz prz.yjmownnyefi leków obniżających masę kostna, a także zebranie wywiadu dotyczącego występowania /Jnma»i w ro dżinie.
W diaynostycc tdż.i licowej osteoporozy należy wykonaj podstawowe badania laboratoryjne (013. morfologia, badanie ogólne moczu. T,. Tj, TSH. poziom wapnia we krwi, zdjęcie rentgenowskie kości i. W razie wątpliwości diagnostykę powinno siy m/szorzyć obadania szczegółowo (PTH. r*5-hy<troi<sywitamina D,. markery kość i otworzenia i resnrpcji. elektroforeza białka). Otulanie biopsyjne kości jest szczególnie istotne przy różnicowaniu z osreomalacju.
Stosowanych jest wiele metod pomiaru gęstości mineralnej kości opartych na wykorzystaniu promieniowania rentgenowskiego, fali ultradźwiękowej, tomografii komputerowej. W praktyce zastosowanie mają dwie metody: DBXA i QUS.
DF.XA - ahsorpcjomelrin dwóch wiązek promieniowania o różnych energiach. Źródłem promieniowania jest lampa rentgenowska emitująca dwie wiązki o energiach 45 i 75 keV. Według zaleceń WHO badanie DEXA jest jedyną metodą stosowaną w celu rozpoznania osteoporozy.
Kryteria ttrniyiimwirycttw oMcapomc; «»pi«ojn «ę im r»>n"^.yh MHtri&a inSiwralnej szyjki kości oilimrj ncr.>d;; OfcXA |»>ii,,vmit.|c ji| do t/aMowfi HM*) ław.ncj /diuwjich. isituii;vl> keJiiei " "'teku 20_2'J lat- Wyniki \v>W* <<ę mkhytcmcni Mundur,Uywym. rwanym T-.yow.
Kryteria ikanyinmctry c/ik-.
• ,\ ui'.o>i'i uiu,'ii1lev.<‘ /.«c.-jivx I
- niski' iiuwa knsUiH ieMcojH-nin/ ł-.«■ '»’< *+i I ■>" • -2.5:
<*Mr<>płrn/ri l-sow |W«i/i?| - ...3:
- .jyioipofżii ZiiirAUii-A-wrUPU ! wv«r |*ani?zj - J.> > K«-
śi.-iu ?lum:iri typov.yvk dla iimoi-f!or>’/y
Wvniki 7-wt.ut uosk.uic innymi nscintlaim niż t>i£VA nią/
/ innych n» oi jku kości wkwvej <■> «&pTO*bzityvwi»i>e i nic
mnożliwiiijii rn/po/rewiR ostwpwwj *• Mclisl.i (jus enunu U-M nu ullrfi.iowjjTUrii ilościowe,. Osllduomc «inituwan«j w-iąrkt fali tiltr:i.lAvi.-V.*ori /j.c/n* jest oj ^v-Uos;i »u-v-i -wu/ id <tnjkiuiv. p:i skra,U-.ja .ię: fe/fMf/cuny fo/.Vł;s1
i włclkn« hetero* tioMoy,*. u:H spajau-U’ pn«w«n<ą’. uni/ntnipia.
NniCżfsłsr.yin nwcjscem pmiiMu *c»« fc.*te pi«tnw» z ■ ;oi-
kioi ,viiiM\vy konwM-i w pminnurtio / kośri.i hclo/.kuw:! ,su/ cienkiej w-jotw, eit^/:ij:|i:vvh tłumek mickkich Oiowicn »l(r.nJżcvłękn. »u einiluje falc «iłV9iłŻM ął.****: n .-zc^tośr. !l.5 MH/. IJy.yskmie ,lmv przekazywane k>mi|Mi?cra t poddywime nlmMw mateinuiyc/.
1 Mocja tjt.S icm wdjtt/nic nieiofci f-r/ccic-wowi} i niv mioa- md-: w L-rlu iwpii/iu-.n!.'! nMenpJH.'/? 1,'śi nictoiki umili. «l« iswodiiji ruiazcniu r.n |in>.il'uMi'iw;ołlc ionir-j.,,'.' /x w/gicJ" ' '•* Że nicto-
,tu ta cechuje sic dużym WyUcin pawtur/ulm^ci. QI;S jed hmlumciii przesiewowy nu
Leczenie osteoporozy ma na celu zwiększenie masy kostnej poprzez wpływ na architekturę (wieczek kostnych (wzrost ich grubości). Wiadomo jednak, iż nie można odtworzyć jakościowo prawidłowej tkanki kostnej w przypadku przerwania ciągłości beleczek. Dlatego istotna jest wczesna profilaktyka osteoporozy poprzez prawidłową dietę, aktywność fizyczna, leczenie chorób współistniejących oraz poprzez okresowe wykonywanie badania gęstości kości wraz z. oceną metabolizmu kostnego (markery kostne).
Leczeniu osieoporo/y powinny puuilcjinć- osoby:
• /. c/ynnikami ry/yka <isieoporo/.y t obni/.on;) masa kostruj;
» /.c /.iiimaniatni przebyły mi i obecnymi:
« z wysokimi wskaźnikami przebudowy kości:
• leczone m.in.: glikokortykostcroidzimi. lekami pi/.cc i w zakrzepowymi. analogami CJriRII:
» kobiciy / przedwczesną menopauzą:
• obciążone wywiadem rodzinnym w kierunku osteoporozy.
Zasada leczenia jest eliminacja czynników ryzyka, wzmożona aktywność fizyczna, suplemcnraeja wapnia i witaminy D*. stosowanie Icków (hormonalna lerapia zastępcza, bisfosfoniitny, kalcytonina). W przypadku osteopoioz wtórnych istotne jesł leczenie przyczynowe.
Nieirzymamc moczu według definicji podanej przez International Coniinenee Society (ICS) jest to stan. w którym brak kontroli odda wania moczu powoduje problemy higieniczne i utrudnia kontakt)! międzyludzkie. Patogcnetycznie nietrzymanie moczu (NM) nic jest odrębną jednostką chorobową, lec/, jedynie objawem, który mo/c występować w przypadkach zaburzeń czynnościowych i patologii dolnych dróg moczowych (wady rozwojowe, przetoki moczowej, a także układu nerwowego (przepuklina oponowo-rdzeniowa, stwardnienie rozsiane, guzy i urazy rdzenia kręgowego). Wysiłkowe nic-trzymanie moczu fWNM) występuje, gdy wzrostowi ciśnienia śród brzusznego, spowodowanemu lip. kaszlem lub wysiłkiem fizycznym, towarzyszy niekontrolowany wypływ moczu.