6 (760)

I Pneumatyczne elementy w układach zdalnego sterowania

Szerokie zastosowanie pneumatycznych układów sterowania wynika z wielu zalet jakie posiada sprężone powietrze. Jest to czynnik bardzo ekonomiczny o nieograniczonych zasobach, dający się łatwo transportować i magazynować. Elementy pneumatyczne charakteryzują się prostą konstrukcją dzięki czemu są one tanie.

Wszystkie te cechy wpływają na intensywny rozwój automatyki z wykorzystaniem energii sprężonego powietrza. W wielu gałęziach przemysłu automatyzacja oparta jest na układach pneumatycznych.

W okrętownictwie, pneumatyczne Układy Zdalnego Sterowania (UZS), znajdują zastosowanie w procesach sterowania i nadzoru maszyn i urządzeń. Przede wszystkim w sterowaniu pracą silnika napędu głównego, kotłów, systemach zęzowo-balastowych.

Blok pneumatyczny układu zdalnego sterowania silnikiem głównym składa się z połączonych ze sobą współpracujących elementów, z których każdy pełni ściśle określone funkcje jak np.:

1.    rozruchu,

2.    sterowania prędkością obrotową,

3.    przesterowania,

4.    zatrzymania,

5.    kontroli podstawowych parametrów pracy silnika.

Prawidłowe działanie układu zdalnego sterowania zależy w dużym stopniu od prawidłowej pracy poszczególnych jego elementów składowych. Przy wykonywaniu przez mechanika okrętowego okresowych przeglądów i napraw niezbędna jest znajomość budowy i zasady działania elementów sterowania pneumatycznego.

1.1    Przygotowanie sprężonego powietrza

1.1.1    Jakość powietrza w systemach automatyki

W praktyce istnieje wiele przykładów zależności działania układów pneumatycznych od jakości sprężonego powietrza.

Zanieczyszczenia w formie cząsteczek brudu, rdzy lub resztek oleju czy wilgoci w wielu wypadkach zakłócają pracę urządzeń pneumatycznych i powodują uszkodzenie elementów pneumatycznych. Zmiany ciśnienia poza dopuszczalne granice wpływają niekorzystnie na dokładność pracy urządzeń. Sprężone przez sprężarkę powietrze wymaga przed wprowadzeniem do układu pneumatycznego odpowiedniej dodatkowej obróbki (przygotowania), która polega na:

1.    usunięciu z niego zanieczyszczeń,

2.    redukcji i stabilizacji ciśnienia,

3.    wprowadzeniu czynnika smarnego (dla układów, które tego wymagają).

Proces przygotowania powietrza realizowany jest w specjalnych stacjach dobranych tak, aby powietrze opuszczające stację charakteryzowało się:

1.    brakiem wody w postaci kropel. Woda w postaci pary jest dopuszczalna gdy punkt rosy występuje przy temperaturze niższej o ok.10 deg od najniższej temperatury pracy układu,

2.    zanieczyszczeniami mechanicznymi poniżej 5pm (wymiar liniowy), przy ich udziale wagowym do O.lmg/m^ w warunkach normalnych. Cząsteczki o większych

6