7 (129)

•    u kobiet o wysokim stężeniu estrogenów we krwi stosuje się tabletki typu gestagennego (mniejsze stężenie estrogenów, a wyższe progestagenów np. Gravistat), natomiast w przypadku wyższego poziomu progesteronu tabletki estrogenne

metoda dwufazowa

•    w pierwszej połowie cyklu przyjmuje się tabletki z pochodnymi estrogenów i niewielkimi dawkami pochodnych progestagenów

•    w II połowie cyklu nadal przyjmuje się takie same dawki estrogenów, ale zwiększa się stężenie progestagenów

•    w skład jednego opakowania leku wchodzą dwa rodzaje tabletek metoda trójfazowa

•    jest próbą naśladowania naturalnego cyklu miesięcznego

•    stosuje się w zależności od fazy cyklu tabletki o różnym składzie z mniejszą lub większą zawartością estrogenów i progestagenów

•    terapię zaczyna się od pierwszego dnia krwawienia, prowadzi się przez 21 dni i robi się 7- dniową przerwę

•    jest zalecana w okresie okołomenopauzalnym oraz u młodych dziewcząt -wprowadza niewielkie zmiany w gospodarce hormonalnej

•    w przypadku kobiet wchodzących w okres okołomenopauzalny metoda ta może w pewnym stopniu regulować zaburzoną w tym okresie przemianę hormonów płciowych

Zastosowanie progestagenów

•    progestageny poza leczeniem niepłodności i ciąży zagrożonej, są stosowane jako składowe leków antykoncepcyjnych i leków w hormonalnej terapii zastępczej (HTZ)

•    pochodne 17-alfa-hydroksyprogesteronu charakteryzują się zróżnicowaną aktywnością

•    etan cyproteronu wykazuje największy wśród progestagenów potencjał antyandrogenowy, jest stosowany w leczeniu hirsutyzmu, trądziku i chorób gruczołu krokowego

•    octan medroksyprogesteronu ma właściwości antyestrogenowe, ma takie samo zastosowanie kliniczne, jak progesteron, wywołuje niewielkie zaburzenia nastroju, podobne do tych, jakie występują w zespole napięcia przedmiesiączkowego

•    dydrogesteron charakteryzuje się czynnością progestagenną, bez antyandrogenowej. Powikłania antykoncepcji hormonalnej:

•    plamienia i krwawienia, upławy

•    obrzmienie i bolesność piersi

•    kurcze i bóle łydek

•    przejściowe obniżenie nastroju, zmniejszenie popędu płciowego

•    bóle głowy

•    nudności

•    częstsze zakażenia układu moczowego

•    wzrost masy ciała zwykle o 2-3 kilogramy w przeciągu pierwszych miesięcy stosowania tabletki (później waga ciała stabilizuje się)

•    często pierwszym objawem nietolerancji tabletki jest wzrost ciśnienia tętniczego krwi Estrogeny zawarte w tabletkach

•    sąjednym z czynników zwiększających ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, choroby wieńcowej, nadciśnienia tętniczego

•    powodują nadmierny wzrost krzepliwości krwi (sprzyja to zakrzepom i zatorom w naczyniach a także udarom niedokrwiennym mózgu)

•    mogą powodować rozwój wielu chorób wątroby - wzrasta ryzyko powstania kamicy pęcherzyka żółciowego, łagodnych i złośliwych nowotworów wątroby

•    u kobiet przed 35 rokiem życia zwiększają ryzyko rozwoju nowotworów sutka Korzyści stosowania antykoncepcji hormonalnej

Antykoncepcja hormonalna oprócz zapobiegania nieplanowanej ciąży powoduje też pewne korzystne zmiany w układzie płciowym:

•    pozwala na zmniejszenie dolegliwości związanych z krwawieniami miesięcznymi

7