Odbiorca - Tm przez autora nazwany prawowitym dzieckiem w wierze. 3 członowe życzenia A najczęściej 2 członowe - łaska i pokój
Nazwa - już z 2 poł. XVIII w., bardzo trafna. Listy do osób konkretnych, ale nie mają charakteru wyłącznie prywatnego.
UST DO HEBRAJCZYKÓW
Introdukcja
Nieautentyczność
Prolog wskazuje na różnice między Hbr, a innymi listami Brak:
• imienia nadawcy
• adresatów
• życzeń
Hbr 2 - autor zalicza się do tych, którzy otrzymali objawienie od bezpośrednich świadków A Paweł’- pod Damaszkiem - bezpośrednio.
Doktryna - arcykapłan Jezusa - nie pojawia się w Pawła
Zbawcza siła śmierci Jezusa nie ze Zmartwychwstania ale z Wniebowstąpienia.
Słownictwo - bardzo rzadko pojawiają się terminy pawłowe np. Apostoł - tylko raz; ecclesia - tylko 2 razy Styl
Język grecki - lepsze od innych listów
Wątpliwości - już od najstarszych czasów. Pisma cytują ale nie mówią że Paweł jest autorem. W Kościele Zachodnim do IV w. - nie uważano tego listu za pawłowy. W Kościele Wschodnim uważano zaś że Paweł jest autorem.
Trydent - włączył ją do kanonu.
Orygenes - tylko Bóg wie, kto jest autorem Hipoteza np. Akwilla i Pryscylla.
Adresaci - tytuł - Hbr - pochodzi dopiero z U w. a wcześniej to był po prostu list.
Próby konkretyzowania: _______ ___
• judejczycy mieszkający w Judei i mówiący po hebrajsku ale list... po grecku?
• poganochrześcijanie
• judeochrześcijanłe
• dziś - utożsamia się autorów z judeochrześcijanami, którzy zostali mocno shellenizowarri.
Czas i miejsce powstania
wnście nie ma danych
Pewne - nie można przesunąć za rok 90 bo Klemens Rzymski w 90 r. powołuje się na Hbr Tak więc czas - 58-60-63-???
Miejsce - niepewne
Tylko w 1 miejscu wzmianka geograficzna Hbr 13, 24 pozdrawiają z Italii
apo+dop - ludzie pochodzący z jakiegoś kraju tam nieprzebywający; inni - przebywający
I tłumaczenie - wykluczyć - bo sugerowałoby skierowanie listu do Żydów z Italii, do których ślą pozdrowienia Życi przebywający poza krajem. Ale czy adresatami są Żydzi z Italii?
Miejsce - można przyjąć Italię.
- Podstawowy temat - arcykapłaństwo Jezusa
WI części - Jezus najwyższym kapłanem (Hbr 2-3), powrót w Hbr 4, rozwinięcie w 5,1-10 i 7
- Pan Jezus jako pośrednik: Hbr 8-10 - to funkcja kapłańska. Z kapłaństwem łączy się składanie ofiary - Jezus - ofiara przebłagalna
- Nowe Przymierze - Hbr 8-9
- Synostwo Boże Jezusa - już w prologu
- Ujęcie narodu wybranego jako ludu w drodze - bardzo oryginalne (Hbr 3, 7 - 4,13)
- Bardzo dużo imion i wypowiedzi o Jezusie:
dziedzic wszystkich rzeczy, odblask chwały i odbicie istoty Boga, Pierworodny, Apostoł i Arcykapłani naszego wyznania; wielki Arcykapłan; Syn Boży; Kapłaństwo wg obrządku Melchizedeka; poręczyciel lepszego Prym; sługa świątyni i pradziwego przybytku; Pośrednik Lepszego Prym; Pośrednik Nowego Prymu; Arcykapłan Dóbr Przyszłych; Ten, który ma nadejść; Sprawca wiary i ten co prowadzi ją do doskonałości; Jezusw wczoraj i dziś ten sam na wieki; Wielki Pasterz owiec - Pan nasz Jezus.
Hbr 1,1-4 - porzypomina, że bogactwem i formą prolog J 1,1-18. Mamy tu treść całego listu w skrócie. Podobieństwa i różnice Objawienia obu Przymierzy, Obraz wcielonego Syna - Bożęgo pośrednika nowego przymierza.
Dalszy ciąg listu:
I Hbr 1,5 -10,18 - autor wykazauje czytanie ST i wyższość nowego prymatu.
II Hbr 10,19 -13,17 - wnioski moralne i dogmatyczych rozwiązań.
Epilog - na koniec.
1 Tm 3-20