8 (1068)

otrzymamy P+2R = 3. Możemy więc zastosować jedno z dwu następujących rozwiązań:

—    3 pręty łączące;

—    1 pręt i ł przegub.

Odnośnie do zapewnienia takiemu układowi całkowitej niezmienności żądamy, aby:

1)    ewentualny przegub nie leżał na przedłużeniu pręta łączącego obie tarcze;

2)    kierunki trzech prętów łączących nie przecinały się w jednym punkcie (dla prętów równoległych punkt niewłaściwy).

3.6.    Warunki niezmienności układu złożonego z trzech tarcz

W przypadku układu złożonego z trzech tarcz, podobnie jak dla układów dwutarczo-wych, w pierwszej kolejności z warunku geometrycznej niezmienności określamy liczbę niezbędnych więzów. Otrzymujemy : P + 2R = 6. Możemy więc zastosować jedno z poniższych rozwiązań:

—    6 prętów łączących;

—    3 przeguby;

—    4 pręty i 1 przegub;

—    2 pręty i 2 przeguby.

Dla zapewnienia całkowitej niezmienności żądamy takiego usytuowania powyższych więzów, aby przeguby rzeczywiste lub tzw. umowne nie znajdowały się w jednym punkcie, ani też nie leżały na jednej prostej.

3.7.    Analizowanie układów złożonych z większej liczby tarcz

Przy analizowaniu układów, w skład których wchodzi większa liczba tarcz, sprawdzamy najpierw warunek konieczny geometrycznej niezmienności wg zależności (3.2) lub (3.4), a następnie badamy wzajemny układ tarcz i więzów sprowadzając go, drogą stopniowego grupowania, do układu złożonego z dwu lub trzech tarcz, którego analizowanie zostało omówione w poprzednich punktach.

3.8. Inne metody sprawdzania niezmienności płaskich układów tarczowych

Pierwszym niezbędnym i nie ulegającym zmianom etapem jest rachunkowa kontrola geometrycznej niezmienności zgodnie z zależnością (3.2a) lub (3.4a). Dopiero po stwierdzeniu, że badany układ ma niezbędną liczbę więzów przystępujemy do sprawdzania, czy tarcze i więzy są właściwie usytuowane. W tym zakresie, poza omówionymi już sposobami analizowania chwilowej niezmienności, możemy posłużyć się jedną z niżej przedstawionych metod. Najwłaściwszą w konkretnym przypadku będzie ta metoda, która najszybciej prowadzi do uzyskania odpowiedzi.

'3.8.1. Metoda obciążenia zerowego

Zasadę tej metody można sformułować dwojako:

1) jeżeli w nieobciążonym układzie tarcz i więzów jesteśmy w stanie jednoznacznie wykazać, że siły we wszystkich jego elementach są równe zeru, to jest on układem niezmiennym.

76