8 (706)

) PIEKĄ ■'

Program Matki Kangurzycy (4)

Program Matki Kangurzycy to promyk nadziei dla milionów wcześniaków z niedowagą na całym świecie.

HECTOR MARTINEZ GOMEZ, EDGAR REY SANASRIA, CATHERINE M. MAROUETTE

We wrześniu 1979 roku w Instytucie Matki i Dziecka w Bogocie (Kolumbia) doktorzy Gomcz i Sanabria zapoczątkowali zmiany w tradycyjnej opiece nad noworodkami z niedowagą - zarówno wcześniakami, jak i zbyt małymi w stosunku do swojego wieku. Program nazwano Mądre Canguro czyli Matka Kangurzy ca. Nazwa zaczerpnięta została ze sposobu, w jaki matki na wzór torbaczy noszą swoje niemowlęta po opuszczeniu Instytutu.

Wiele międzynarodowych organizacji zdrowia zainteresowało się nowatorskimi rozwiązaniami Programu. Idea karmienia piersią jest zgodna z tym, co głosi Światowa Organizacja Zdrowia.

Mleko marki jest idealnym pożywieniem dla noworodka z niedowagą, ponieważ dostarcza odżywcze i immunologiczne składnik jak również jest doskonale przystosowane do trawiennych możliwości noworodka. Z drugiej strony dostrzeżono także wady takiego sposobu odżywiania. Sugeruje się, że mleko matk nic dostarcza dostatecznej liczby kalorii potrzebnej do rozwoju bardzo niedojrzałego wcześniaka w okresie tuż po porodzie i dzieci te niepotrzebnie tracą cenną energię podczas ssania i połykania. Tym samym zamiast przybierać na wadze podczas tego krytycznego okresu dwóch miesięcy, nic będą rosły. Uważa się wprawdzie, że choć 10-15 procentowy spadek wagi jest rzeczą normalną wśród zdrowych noworodków podczas pierwszego tygodnia żyda, jest niepokojący w przypadku i tak już mających niską wagę wcześniaków.

Przeprowadzono wide badać dotyczących przybierania na wadze niemowląt objętych programem.

W 1985 roku dwóch brytyjskich ekspertów przebadało wyniki 18 noworodków objętych programem o wadze poniżej 1500 g. Dzied te wypisano ze szpitala w piewszym tygodniu żyda i objęto opieką klinik Zauważono, że spadek wagi był znaczny i przewyższał o 15% dopuszczalną utratę wagi dla zdrowych i o normalnej wadze noworodków w krajach rozwiniętych. Stwierdzopo także, że tak rr.rja utrata wagi dla noworodków uczestniczących w programie, szczególnie tych o niższej wadze, była spowodowana zdenerwowaniem i nicumicjęmośdą prawidłowego ssania. Pozytywne było to, że osicmnaśdoro dzied, które obserwowano, nic przechodziło infekcji oraz zaczęło przybierać na wadze w drugim miesiącu żyda. Lepiej, żeby noworodek nieco stracił na wadze niż przyjmował niehigienicznie przygotowane m1<-Vn - uważają fachowcy.

Niemowlęta objęte pro gramem skazane są więc na wybór między infekcją a niedożywieniem. Szeroko zakrojone

_-jl_____ badania dotyczące przyrostu wagi zostały przeprowadzone takt przez Lozano i współpracowników w 1985 roku na 129 dzicdach objętych programem. Zgodnie z obserwacjami Whitclawa i Slcatha zauważono, że noworodkom potrzeba było średnio miesiąca, aby odzyskać wagę urodzenia i że większe i dęższc noworodki z niedowagą-dwagą powyżej 34. tygodni żyda płodowego, z wyższą wagą przy porodzie (powyżej 1750 g), rosły dużo szybdej niż niemowlęta objęte programem o niższej wadze i krótszym żydu płodowym. Potwierdzają się także wyniki wcześnicjszegp raportu, który sugerował, że bardzo małe niemowlęta z niedowagą będą rosły wolniej z powodu utraconej energii bezpośrednio po porodzie. Zasugerowano także, że mniejsze niemowlęta objęte programem trudniej radzą sobie w krytycznych momentach wzrostu, które następują w miesiąc i dwa po porodzie, ponieważ wchodzą w ten okres z mniejszą masą dała. Z koid większe niemowlęta lepiej sobie radzą w nadganianiu wagi.

Konieczność wyłącznego karmienia piersią podczas pierwszych 4-6 miesięcy żyda była zawsze podkreślana. Możliwość użupełniania niedostatków pożywienia jest w programie dopuszczalna. W razie potrzeby wszystkim niemowlętom podaje się witaminy. Jeżeli matka nie ma dosyć mleka, podaje się pokarm innej matki lub specjalną zupkę.

Podsumowanie zalet programu Matki Kangurzycy

2alcty proąramu dotyczą zarówno matki, jak i dziecka. Uważa się, żo wyprostowana pozycja dała dziecka, przedw-działa oddychaniu oskrzelowemu, jednej z głównych przyczyn zgonów wśród niemowląt z niedowagą. Ciągła bliskość dziecka przy piersi może stymulować matkę do lepszej produkcji mleka. Psychologiczne korzyśd tej bLis-kośd zostały także odnotowane przez obserwarorów programu i pracowników, którzy zauważyli, że problem po— rzuceh w zasadzie zniknął w odniesieniu do niemowląt z Oddziału Położniczego.

Skuteczność tej pozycji przy termorcgulacji, stanowiącej jeden z największych problemów wcześniaków z niedó-wagą, została oceniona pozytywnie i negatywnie. Zanotowano u noworodków zdenerwowanie spowodowane nadmierną utratą depła i niedożywieniem. Pozytywne rezultaty zostały zauważone dzięki testom przeprowadzonym w Szpitalu w Huddinge (Szwecja) w porozumieniu ze Światową Organizacją Zdrowia.

Rezultaty'sugcrują, że w przypadku ubranego niemowlaka o wadze 2000 g pozycja przy dclc matki jest skrzecz-

18

PIELĘGNIARKA I POŁOŻNA 12, 1995