8 (952)

Nadmiar jonów SCN prowadzi do układu kompleksowego typu [Fe(SCN) 6 ]'^! , przy czym barwa pogłębia się. Czułość reakcji jest bardzo duża: 1 część żelaza w 1,6 ‘ 10⁶ częściach wody.

Powstaniu Fe(SCN) ₃ przeszkadzają kwasy organiczne i ich sole, fosforany(V) oraz jony Fig , OH^-,F^-(bezbarwny [FeF₆] ).

3. Wodorotlenek sodu i potasu NaOH i KOH

Jony OH^- strącają z roztworów zawierających jony Fe³⁺ czerwo-nobrunatny koloidowy osad wodorotlenku żelaza (III):

Fe³⁺ + 30 PT —► Fe(OH)₃

Fe(OH)₃ jest nierozpuszczalny w nadmiarze odczynnika, rozpuszcza się natomiast w kwasach mineralnych.

Reakcje jonu Co²⁺

1. Tiocyjanian (rodanek) sodu, potasu lub amonu. NaSCN, KSCN, NH₄SCN

W środowisku obojętnym lub słabo kwaśnym jony SCN^- (duże stężenie) w obecności jonów Co²⁺ zabarwiają roztwór na kolor niebieski na skutek powstania jonu tetratiocyjanianokobaltu (II)

Co(SCN)₄^2-:

Co²⁺ + 4SCN^- —► Co(SCN)₄^2_

Co(SCN)₄^2- można wyekstrahować alkoholem amylowym (lub acetonem), wówczas warstwa alkoholowa zabarwia się na kolor niebieski (r.Vogla). Jony Fe³⁺ przeszkadzają reakcji, należy je maskować, dodając np. kwasu organicznego (H₂C₂0₄) lub fluorku

sodu.

: Wodorotlenek sodu i potasu, NaOH i KOH

luny 011 w obecności jonów Co" wytrącają niebieski osad hy-iImiKmohoII, który po ogrzaniu przechodzi w czerwono różowy wiidorollonek kobaltu (II):

Co²⁺ + OH^- + N0₃“ —► Cq(0H)N0₃ Co(OH)NQ₃ + OH" —> Co(OH)₂ + N0₃“ l/ulop kobaltu ^l,()Co jest promieniotwórczy, stosuje się go w radio-......pil do leczenia schorzeń nowotworowych.

\ Wodorofosforan (V) sodu Na₂HP0₄

(hlc/ynnik ten z roztworów zawierających Co²⁺ wytrąca różowo-flulnlowy osad ortofosforanu (V) kobaltu (II):

3Co²⁺ + 2HP0₄²~ ZŻ Co3(P04)2 + 2H⁺

( u ,(l ’Q₄)₂ jest rozpuszczalny w kwasach mineralnych oraz w kwa-

nln octowym.

Kmikcjo jonu Mn²⁺

I Utlenianie dwutlenkiem ołowiu Pb0₂ (lub Pb₃0₄ - minia) wolnie stężonego HN0₃ (oraz AgN0₃)

I iwutlenek ołowiu lub minia wobec stężonego kwasu azotowego im iioigco utlenia bezbarwne jony Mn²⁺ do barwnego jonu nad-ii0111(jonowego Mn0₄~:

2Mn²⁺ + 5PbO? + 4H⁺ ^ 2Mn0₄' + 5Pb²⁺ + 2H₂0 (ibocność chlorków i kwasu solnego przeszkadza tej reakcji, ponieważ jony Cf mogą zredukować powstały jon Mn0₄^_ do Mn²⁺, , uby /wiązać chlorki do reakcji dodaje się AgN0₃.

21