95soś

liturgicznej stylu romańskiego wyróżnia się Patena opactwa kanoników regularnych w Trzemesznie i kielich z tegoż opactwa (Kielich Dąbrówki) z bogatym grawerunkiem wykonanym w technice n i e 11 a. Technika ta polega na zdobieniu metalowych przedmiotów rysunkiem rytym w głąb. Rowki wypełniane są ciemną pastą z siarczków srebra, miedzi i ołowiu. Kształty kielichów są proste, surowe, dekoracja ściśle podporządkowana architekturze naczynia. Czara srebrna z Włocławka reprezentuje technikę trybowania. Oprawy ksiąg, relikwiarze ozdabiano emalią -rodzajem pasty ze sproszkowanego i stopionego barwnego szkła nakładanej na podłoże metalowe.

^A 99. Czara srebrna z Włocławka. X w.

CO JESZCZE WARTO WIEDZIEĆ

Lektura

95

■    Georges Duby Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420. Warszawa 1986, PIW

■    Jean Gimpel Jak budowano w średniowieczu. Warszawa 1968, PWN

■    Jacques Le Goff Kultura średniowiecznej Europy. Warszawa 1970, PWN

■    Zbigniew Herbert Barbarzyńca w ogrodzie (rozdz. VI). Warszawa 1964, Czytelnik

■    Teresa Mroczko Polska sztuka przedromańska i romańska. Warszawa 1978, WAiF

■    Willibald Sauerlander Rzeźba średniowieczna (rozdz. Rzeźba epoki romańskiej). Warszawa 1979, PWN

■    Sztuka świata (T. III, rozdz. Sztuka romańska - Jose Pijoan, Marek Machowski). Warszawa 1993, Arkady

■    Zygmunt Świechowski Sztuka romańska w Polsce. Warszawa 1982, Arkady

■    Zygmunt Świechowski, Lesław Nowak, Bronisława Gumińska Sztuka romańska. Warszawa 1976, WAiF

Ol

O

CD

77

O

o

$

m

O

isj

>

Zbiory Zbiory sztuki romańskiej w Polsce: Sandomierz - Muzeum Diecjezalne, tódź -Muzeum Archeologiczne

ZAGADNIENIA

PODSUMOWUJĄCE

1.    Jakie funkcje pełniła sztuka romańska?

2.    Jakie czynniki złożyły się na wytworzenie stylu romańskiego?

3.    Przemyśl temat: „Międzynarodowy charakter stylu romańskiego".

4.    Jakimi czynnikami uwarunkowana była kompozycja bryły architektonicznej?

5.    Po czym odróżnisz plan kościoła romańskiego od bazyliki wczesnego chrześcijaństwa?

6.    Na czym polegała zależność miedzy materiałem a konstrukcją?

7.    Narysuj z pamięci schematyczny plan kościoła romańskiego.

8.    Na czym polegał konstrukcyjny system wiązany?

9.    Zastanów się, pod jakim względem kontynuowano w stylu romańskim tradycje starożytne, a co należy do jego własnych osiągnięć?

10.    Wykaż powiązania między architekturą, rzeźbą i malarstwem.

11.    Które z polskich dzieł romańskich podoba Ci się najbardziej? Uzasadnij.

12.    Utrwal znaczenie następujących słów: portal, arkada, rotunda, fryz, przęsło, ar-chiwolta, tympanon, ambit, empory, baptysterium, hala.

13.    Wyjaśnij na czym polegają różnice między kolumną, filarem, półkolumną, pila-strem i lizeną.

14.    Jakie relikty stylu romańskiego znajdują się w twoich okolicach? Co o nich wiesz?