99 (95)

ponieważ chwieje się i upada. Podczas chodzenia chory unosi stopy zbyt wysoko, wyrzuca je do przodu z nadmierną siłą i_} stawiając najpierw pięty, mocno uderza nimi o ziemię. W celu ułatwienia sobie utrzymania równowagi chory rozstawia nogi i przewraca się, gdyje złączy. Wielką trudność sprawia pacjentowi ominięcie przeszkody. W okresie tym pojawiają się również zmiany polegające na:

•    obniżeniu lub utracie napięcia mięśniowego,

•    zniesieniu odruchów,

•    pogłębieniu się parestezji i przejściu w anestezję,

•    zmianach troficznych (często rozwija się wrzód drążący stopy),

•    pojawianiu się w różnych narządach ataków bólu - tzw. przełomów (np.: żołądkowe z bólem i wymiotami, krtaniowe z atakami kaszlu i dusznością nerkowe, trzewne itd),

•    zaburzeniach w funkcjonowaniu pęcherza moczowego (zatrzymania moczu lub osłabienie kontroli nad zwieraczami).

W okresie porażeniowym dolegliwości nasilają się do tego stopnia, że pacjent nie może chodzić i zostaje unieruchomiony w łóżku. Nasilające się zaburzenia pęcherza mogą doprowadzić do jego zapalenia lub choroby nerek. Chory zazwyczaj umiera albo z tego powodu, albo na skutek innej choroby - przeważnie zapalenia płuc.

Stosowane zabiegi

Chory powinien być wolny od zmartwień, nie doprowadzać do wyczerpania organizmu i dobrze się odżywiać.

W leczeniu należy dążyć do usprawnienia pozostałości czucia mięśniowego, a jeśli pacjent jest go pozbawiony, to należy nauczyć go posługiwać się zastępczo wzrokiem i słuchem. Cały czas musimy dbać o ogólny stan fizyczny pacj enta. Podczas prowadzonej rehabilitacji pamiętamy, że nie wolno męczyć chorego, jednak nie należy przywiązywać uwagi do uczucia zmęczenia zgłaszanego przez pacjenta.

Masaż

Masaż ma tu niewielkie znaczenie. Jeżeli lekarz tak zadecyduje, należy wykonywać masaż o charakterze lekko pobudzającym. Można stosować: głaskania, ugniatania podłużne i poprzeczne, uciski jednoczesne i naprzemienne oraz delikatne oklepywania w obrębie kończyn. W przypadku pojawienia się boli strzelających zaatakowaną okolicę masujemy stosując głaskania odsercowe i uciski jednoczesne.

Kinezyterapia

Chorego leczy się tylko ćwiczeniami Frenkela. Składają się one z serii zaplanowanych ćwiczeń, mających na celu umożliwienie choremu używ^rania pozostałego mu czucia mięśniowego.