79 2

•    wniesione do spółki w formie wkładu niepieniężnego, a będące równowartością uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how);

•    nabyte nieodpłatnie, jeżeli nabycie nie jest przychodem w naturze albo dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego;

•    oddane do nieodpłatnego używania - za miesiące, w których były używane;

•    faktycznie nieużywane wskutek zaprzestania działalności - od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaprzestano działalności.

Ponadto przepisy podatkowe stwarzają możliwość niedokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa jest mniejsza niż 3500 zł. Decyzję podejmuje podatnik, czy takie składniki zaliczy do majątku trwałego. Jeżeli tak, to w odniesieniu do nich może być dokonany jednorazowy odpis amortyzacji równy wartości początkowej. Następuje on w miesiącu oddania ich do używania albo w miesiącu następnym. Wartości te mogą być też amortyzowane według ogólnych zasad (ratalnie).

Zarówno ustawa o rachunkowości, jak i przepisy podatkowe w odniesieniu do wartości niematerialnych i prawnych zalecają stosowanie metody amortyzacji liniowej. Stawki amortyzacyjne są ustalane indywidualnie na podstawie przewidywanego okresu używania tych wartości. Długość tego okresu nie jest jednak całkowicie dowolna. Pewne ograniczenia wynikają z obowiązujących przepisów. Między regulacjami ustawy o rachunkowości a przepisami podatkowymi dotyczącymi okresu amortyzowania poszczególnych tytułów wartości niematerialnych i prawnych zachodzą pewne różnice, które przytoczono w tablicy 2.10. Należy zwrócić uwagę, że nie występują w niej takie składniki, jak spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, do domu jednorodzinnego, ponieważ ustawa o rachunkowości zalicza je do środków trwałych. Przepisy podatkowe uznają je natomiast za wartości niematerialne i prawne, dopuszczając roczną stawkę odpisów amortyzacyjnych w wysokości 2,5%.

Przyjęcie stawek odpowiadających przepisom podatkowym sprawia, że amortyzacja stanowi koszt uzyskania przychodu.

Stawki amortyzacyjne należy określić przy wprowadzaniu wartości niematerialnych i prawnych do ewidencji. Obowiązują one przez cały okres ich używania. Miesięczny odpis ustala się następująco:

, ₌J^.

T x 12’

gdzie:

A_m - miesięczna amortyzacja (umorzenie),

- wartość początkowa,

T - okres używania w latach.

W przypadku wartości niematerialnych i prawnych o małej jednostkowej wartości początkowej ustawa o rachunkowości dopuszcza uproszczone odpisy amortyzacyjne w drodze:

79