9 (59)

•    •' występuje częściej u mężczyzn i kobiet w wieku okołomenopauzalnym, dotyczy szczególnie górnych

partii ciała: ramion, karku, brzucha.

•    w obrębie jamy brzusznej tłuszcz gromadzi się w znacznych ilościach wewnątrzotrzewnowe w otoczeniu ważnych życiowo narządów, powodując podniesienie przepony, mniejszą wentylację płuc, otłuszczenie mięśnia sercowego

•    w tym typie otyłości obserwuje się zwiększenie we krwi stężenia triglicerydów, cholesterolu LDL, a zmniejszenie cholesterolu HDL

•    nadmiar tkanki tłuszczowej trzewnej zwiększa ryzyko chorób układu krążenia

•    wśród otyłych mężczyzn przy obwodzie pasa równym i większym od 102 cm, a wśród kobiet >88 cm, oraz WHR - u mężczyzn > 1,0, a u kobiet >0,8 wzrasta ryzyko chorób takich jak cukrzyca, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze

2.    Otyłość gynoidalna - udowo-pośladkowa, zwana też typem gruszki, częściej występuje u kobiet i dotyczy głównie dolnych części ciała: bioder, nóg, pośladków

3.    Otyłość uogólniona - zawartość tkanki tłuszczowej zwiększa się wszędzie, a w otyłości olbrzymiej powoduje nagromadzenie się tłuszczu w tkance podskórnej w postaci charakterystycznych pofałdowań

4.    Otyłość regionalna - szczególne nagromadzenie tłuszczu w jednej z okolic ciała Patofizjologia otyłości

1.    rola tkanki tłuszczowej

Otyłość może być uwarunkowana zwiększeniem się:

•    liczby adipocytów - otyłość hiperplastyczna

•    objętości adipocytów - otyłość hipertroficzna

•    liczby i objętości adipocytów - otyłość mieszana

Otyłość znacznego stopnia prawie zawsze ma charakter hiperplastyczny ze zmiennym stopniem hipertrofii Otyłość umiarkowana jest najczęściej hipertroficzna, ale może wykazywać elementy hiperplazji Otyłość, która rozwinęła się w dzieciństwie albo w okresie dorastania, jest hiperplastyczna częściej niż otyłość, do której dochodzi w wieku dorosłym

2.    tkanka tłuszczowa - skład

•    75-80% tłuszczów

•    10-20% wody

•    kilka procent białek

Zmniejszenie masy ciała w trakcie odchudzania o 1 kg wiąże się z utratą 750-800 g tłuszczu; powoduje to wyzwolenie około 7000 kcal.

Patofizjologia otyłości - wydatki energetyczne organizmu

Otyłość jest zawsze efektem dodatniego bilansu energetycznego, który może być spowodowany:

1.    nadmiernym odkładaniem się triglicerydów (uwarunkowanym nadmiernym poborem pokarmów, wzmożoną lipogenezą lub zwiększoną aktywnością lipazy lipoproteinowej)

2.    zmniejszoną mobilizacją lipidów z tkanki tłuszczowej (uwarunkowaną niedoborem hormonów wykazujących działanie lipolityczne, zmniejszeniem aktywności układu współczulnego lub defektem lipolizy w obrębie adipocytów)

3.    zmniejszonym zużytkowaniem lipidów (uwarunkowanym brakiem aktywności fizycznej, starzeniem się, upośledzonym utlenianiem kwasów tłuszczowych lub upośledzoną termogenezą)

Fazy rozwoju otyłości:

Otyłość u człowieka rozwija się w dwóch fazach

•    dynamicznej - cechuje ją dodatni bilans energetyczny, niezależnie od jego przyczyny

•    statycznej - cechuje ją ustalenie się równowagi energetycznej przy wyższych rezerwach tłuszczu w organizmie

Skutki zdrowotne otyłości

Zwiększenie się liczby i/lub objętości adipocytów jest przyczyną:

I. zaburzeń metabolicznych:

•    hiperinsulinemia

•    oporność mięśni szkieletowych i tkanki tłuszczowej na insulinę

•    zmniejszenie tolerancji węglowodanów

•    hipertriglicerydemii i/lub hipercholesterolemii II. hormonalnych:

4