amat urz kr107

(rys. 12-26); dlatego też można uważać taką anteną za bardziej uniwersalną.

Prąd na końcach dipola teoretycznie ma wartość zerową, a szybkość rozchodzenia sic fali wzdłuż przewodu odpowiada prędkości światła. W rzeczywistości jednak istnieje pewna pojemność w stosunku do ziemi i wobec tego prąd na końcach dipola nie jest równy zeru, a prędkość rozchodzenia się fali wzdłuż przewodu jest mniejsza od teoretycznej. Wynika stąd konieczność skrócenia rzeczywistych rozmiarów dipola; zależą one od długości fali oraz średnicy przewodu anteny. Dla przewodów o średnicy 3 — 4 mm przyjmuje się z pewnym przybliżeniem rzeczywistą długość całkowitą anteny półfalowej, pracującej wyłącznie na fali własnej:

l„ = 0,475 X

Na przewód anteny najlepiej nadaje się pełny drut miedziany, linka bowiem ulega znacznie szybciej korozji.

Dipol półfalowy zasilany poprzez linię symetryczną z falą bieżącą

Linia symetryczna z falą bieżącą odznacza się małymi stratami i prostą konstrukcją. Oporność wejściowa w środku pojedynczego dipola półfalowego zależnie od wysokości zawieszenia go nad ziemią jest rzędu 60 -4- 80 fł. Dokładne dopasowanie może być osiągnięte przy użyciu linii symetrycznej o oporności falowej tegoż rzędu. Linie takie' są produkowane przez przemysł, ale jeszcze mało dostępne na rynku radioamatorskim. Przy niewielkich długościach linii można zastępczo stosować dwa skręcone z sobą przewody w izolacji z miękkiej masy plastycznej. Linia taka ma oporność falową około 100 -f* 150 & i wykazuje znaczną tłumien-ność. Może być przydatna jedynie do pracy w pasmach 80 i 40 m. Ze względu na nieznaczne niedopasowanie przyłącza się ją nie w samym środku, lecz w pewnej niewielkiej odległości po obu stronach rozdzielającego izolatora (rys. 12-27).

Bardziej wskazane jest stosowanie łatwo dostępnego kabla telewizyj-

	^Ł'^ f[khz] "j
	\/. Rozsunięte końce X \d<£ączcmj linii zasilającej
	O Symetryczna linia X zasilająca ze skręconych ^przewodów «izolacji PCW
	do nadajnika

Rys. 12-27. Dipol półfalowy zasilany poprzez symetryczną linię ze skręconych przewodów izolowanych

nego płaskiego w izolacji polietylenowej o oporności falowej 240 -i- 300 Również godna polecenia jest napowietrzna linia dwuprzewodowa z izolatorami w postaci prętów, o oporności rzędu 400 -i- 600 Q. Do dopasowania tego rodzaju linii zasilających służą zwykle układy transformatorów oporności.

Układ anteny zasilany poprzez tzw. transformator delta uwidoczniony jest na rys. 12-28. Skróconą długość anteny (w metrach) określa sie ze wzoru

142 500

h - _f

Odstęp symetrycznie dołączonych przewodów (w metrach) linii zasilającej o oporności falowej 600 D określa wzór

36 000

1

Wysokość trapezu (w metrach) utworzonego przez transformator wynosi

45 100 ^B_ t

W powyższych zależnościach częstotliwość f jest wyrażona w kilo-hercach. Odstęp między przewodami linii zasilającej określony jest zależnością

D = 15 d

Tego typu antena zapewnia dość łatwe dopasowanie, a poza tym dobrze pracuje w zakresie całego pasma i nie wymaga dobrego uziemienia, jak zresztą wszystkie anteny zasilane symetrycznie. Jednak przy pracy na różnych pasmach jej oporność wejściowa może się zmieniać w dość znacznych granicach. Niezłe dopasowanie uzyskuje się na nieparzystych harmonicznych.

Dipol pętlowy

u

Dipol pętlowy jest odmianą dipola półfalowego zasilanego poprzez linię symetryczną z falą bieżącą. Tworzą go dwa równolegle połączone dipole półfalowe (rys. 12-29).

Rys. 12-29. Dipol półfalowy zasilany poprzez 'linię symetryczna, z falą bieżącą

Długość anteny wynosi

I. = 0,95-y

a odstęp między przewodami, zależnie od pasma: 3,5    MHz    —    200    mm

7    MHz    —    150    mm

14    MHz    —    100    mm

21    MHz    —    70    mm

28    MHz    —    50    mm.